Przetwarzanie wizerunku uczniów i nauczycieli w szkole publicznej

Kwestie związane z przetwarzaniem danych osobowych w szkole publicznej lub też w innego rodzaju placówce oświatowej to szeroki temat. Wynika to z wielu aspektów, m.in. z dużej ilość przepisów prawa, do których należy się odnosić, omawiając ten temat. Jest kilka problemów, z którymi z pewnością zetknie się każdy dyrektor szkoły.

Do najwrażliwszych kwestii należy m.in. wykorzystywanie wizerunku uczniów, rodziców i nauczycieli w związku z działalnością promocyjną szkoły. Duży problem sprawia też udostępnianie danych osobowych uczniów oraz nauczycieli oraz ustalenie podstawy prawnej do przetwarzania danych osobowych uczniów i nauczycieli.

Wizerunek, w rozumieniu art. 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1182 z późn. zm), jest daną osobową. W związku z tym do przetwarzania wizerunku jako danej osobowej należy stosować m.in. przepisy dotyczące podstaw przetwarzania danych i zasad przetwarzania, takich, jak zasada celowości oraz adekwatności.

Wizerunek, którego nośnikiem jest fotografia (zdjęcie), niezależnie od sposobu utrwalenia w formie papierowej czy cyfrowej, może być wykorzystany przez szkołę publiczną w różnych celach. Jednym z nich może być umieszczenie zdjęcia ucznia na legitymacji szkolnej lub umieszczenie wizerunku nauczyciela lub ucznia na identyfikatorze szkolnym.

Aby szkoła mogła przetwarzać dane osobowe w postaci wizerunku należy najpierw ustalić, do której z dwóch kategorii danych osobowych należy wizerunek, tj. danych zwykłych czy danych wrażliwych.

Z racji tego, że nie jest on wymieniony w zamkniętym katalogu danych wrażliwych (art. 27 ustawy o ochronie danych osobowych), to należy go zakwalifikować jako daną zwykłą i oceniając legalność poszczególnych celów przetwarzania wizerunku korzystać z przesłanek przetwarzania wymienionych w art. 23 ustawy o ochronie danych osobowych.

Jednakże, czasami wizerunek może stanowić dane wrażliwe. Dzieje się tak w sytuacji, gdy osoba znajdująca się na zdjęciu jest niepełnosprawna lub ma jakąś widoczną na ciele chorobę. Wtedy podstawy przetwarzania należy szukać w art. 27, a nie 23 ustawy o ochronie danych osobowych.

W przypadku umieszczania wizerunku ucznia na legitymacji szkolnej – podstawą przetwarzania będzie art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych. Zgodnie z nim, dane można przetwarzać, gdy jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa.

Przy wydawaniu legitymacji szkolnej takim przepisem będzie art. 32a ust. 4 i art. 11 ust. 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.). Zawiera on delegację do wydania rozporządzenia, które ureguluje zasady wydawania legitymacji.

Tym aktem jest rozporządzenie ministra kultury i dziedzictwa narodowego z 15 marca 2012 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych szkół i placówek artystycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 377), które reguluje wzory legitymacji (załączniki nr 60 i 61).