Dzień wolny ze względu na święto religijne - czy to dyskryminacja?

Osoby należące do kościołów i związków wyznaniowych, których święta nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy mają możliwość złożenia u pracodawcy wniosek o dzień wolny. Zdaniem RPO nie mają takiej możliwości osoby, których święta religijne są dniami ustawowo wolnymi od pracy. I choć należą do dominującej większości uznaniowej, to ich sytuacja jest zdaniem RPO gorsza.

RPO przyznaje, że zgodnie z ustawą o dniach wolnych od pracy, 1 i 6 stycznia, w pierwszy oraz drugi dzień świąt Wielkiej Nocy, 1 i 3 maja, w Zielone Świątki, w Boże Ciało, 15 sierpnia, 1 i 11 listopada oraz 25 i 26 grudnia, oraz każda niedziela to dni wolne od pracy co gwarantuje ustawa. Skąd więc gorsze traktowanie? 

Ano stąd, że zdaniem Rzecznika, taka osoba nie ma uprawnienia do złożenia wiążącego żądania, które pozwoli na dzień wolny w celu udziału w obchodach święta religijnego, choć pracownik jest zobowiązany do świadczenia pracy w tym dniu, np. ze względów organizacyjnych narzuconych przez pracę zmianową.  I mimo, że praca w dzień ustawowo wolny od pracy jest powiązana z licznymi rekompensatami dla pracownika, to jednak jest on pozbawiony możliwości udziału w obchodach swojego święta, a to jest zdaniem RPO istotnym elementem wolności wyznania. 

Zgodnie z art. 42 ustawy o gwarancji wolności sumienia i wyznania, jeśli dana osoby należy do kościoła lub związku wyznaniowego, którego religijne święto nie przypada w dniu wolnym od pracy, ma możliwość uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tego święta. Przy czym zwolnienie to może być udzielone pod warunkiem odpracowania czasu zwolnienia, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia - w dzień wolny od pracy lub w godzinach nadliczbowych. 

Na czym polega gorsze traktowanie, jeśli to ustawa gwarantuje dzień wolny od pracy? Zdaniem Rzecznika dyskryminacja polega na tym, że pracownik nie ma możliwości ze względu na różne sytuacje faktycznie wziąć udziału w obchodach swojego święta. I możliwość dodatkowego wynagrodzenia przysługującego za pracę w dniu ustawowo wolnym od pracy, czy odbiór dnia wolnego w innym terminie - nie naprawiają tej sytuacji. 

Rozważania Rzecznika trafiły do pełnomocnika rządu ds. równego traktowania.