Zmiana warunków pracy i płacy pracownikowi przed emeryturą

Przepisy dotyczące wypowiadania umów stosuje się także do wypowiedzeń zmieniających. Dlatego też pracownika w okresie przedemerytalnym nie można nie tylko zwolnić z pracy, ale także zmienić warunków pracy i płacy.

Jeden z wyjątków w tym zakresie przewiduje ustawa o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (dalej: ustawa o zwolnieniach grupowych). Zgodnie z jej przepisami, pracownikowi w wieku przedemerytalnym można wypowiedzieć warunki pracy i płacy. Jeżeli jednak ta zmiana będzie dotyczyć obniżenia pensji – pracownik ma prawo do dodatku wyrównawczego.

Przykład:

W ramach zwolnień grupowych pracodawca wypowiedział pracownikowi, któremu brakowało 3 lata do emerytury warunki pracy i płacy w ten sposób, że obniżył mu o 20% wynagrodzenie. Pracodawca powiadomił pracownika, że przez pierwsze pół roku przysługiwać mu będzie dodatek wyrównawczy tak, aby w tym okresie jego wynagrodzenie nie było niższe od tego, jakie otrzymywał przed wypowiedzeniem zmieniającym. Pracownik nie zgodził się z pracodawcą i twierdzi, iż dodatek wyrównawczy przysługiwać mu będzie przez cały okres trzech lat. Kto ma rację?

Rację ma pracownik. Dodatek wyrównawczy przysługuje do końca okresu, w którym korzystaliby ze szczególnej ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy.

Wyjątek kodeksowy

Jeszcze w jednym przypadku pracodawca może wypowiedzieć pracownikowi w wieku ochronnym warunki pracy i płacy. Na mocy art. 43 kp można tego dokonać, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:

1. wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy,
2. stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.

Podstawa prawna:

• art. 39, art. 41¹, art. 42, art. 43, art. 52 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.),
• art. 5 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 ze zm.).

Autor: Wojciech Ostaszewski

Opracowanie redakcyjne: Michał Tomaszewski