Scyntygrafia kości - badanie zmian nowotworowych kości

Scyntygrafię kości wykonuje się u dorosłych i u dzieci. Przeciwwskazaniem jest okres ciąży i karmienia piersią (ale można odstawić dziecko na określony przez lekarza czas). Jeśli kobieta jest w wieku rozrodczym, powinna wykonać badanie w pierwszych 10 dniach cyklu, by uniknąć ryzyka napromieniowania w bardzo wczesnej ciąży, o której jeszcze nie wie.

Scyntygrafia to badanie, w którym – po podaniu niewielkiej ilości radioizotopu – uzyskuje się za pomocą tzw. gamma kamery obrazy (scyntygramy) umożliwiające rozpoznanie choroby. Izotopy emitują promieniowanie gamma. Pochłonięta przez nas dawka jest bezpieczna dla zdrowia. Jest kilka razy mniejsza od promieniowania wchłoniętego przy tomografii komputerowej. Poza tym izotopy stosowane w diagnostyce rozpadają się w niedługim czasie i są wydalane z organizmu. Podawane są dożylnie.

Do badania nie trzeba się rozbierać, należy jednak pozbyć się metalowych przedmiotów, np. paska z klamrą czy biżuterii. Nie trzeba być na czczo. Wskazane jest zaś wypicie około litra wody.

Po podaniu radioizotopu należy poczekać 3 godziny, by został on wchłonięty przez kości. Potem trzeba znaleźć się przed gamma kamerą. W zależności od badanego miejsca – stoi się, siedzi lub leży. Niekiedy badaniu poddaje się całe ciało. Wtedy leży się na specjalnym ruchomym łóżku. Przesuwa się ono powoli do przodu, by ciało „sfilmowane” zostało od stóp do głów. Czujniki dbają o to, by zachowana była odpowiednia odległość gamma kamery od człowieka. Gdy oddychamy – jej głowica unosi się lekko i opada wraz z każdym oddechem.

W głowicy umieszczony jest kryształ, który wychwytuje promieniowanie, jakie emitują kości po pochłonięciu radioizotopu. Program zainstalowany w komputerze połączonym z gamma kamerą przetwarza dane z głowicy na obraz układu kostnego widoczny na monitorze. Wynik scyntygrafii zapisuje się w pamięci komputera. Lekarz dostaje wydruk zdjęć z opisem. Jeśli np. są przerzuty nowotworowe, na wydruku widać zarys ciała i wyraźny obraz układu kostnego z widocznymi punktami pokazującymi miejsca, gdzie one wystąpiły.

Po badaniu należy wypić ok. 2 litrów płynów, by jak najszybciej wydalić wraz z moczem cały izotop. Przez kilka godzin po badaniu trzeba unikać kontaktu z małymi dziećmi, by nie narażać ich na zbędną ekspozycję na promieniowanie.