Uwaga na klauzule waloryzujące w umowach deweloperskich

Sytuacja na rynku nieruchomości jest ostatnio trudna. Ma na nią wpływ wiele czynników, do których można zaliczyć chociażby wysokie oprocentowanie kredytów i spadająca zdolność kredytowa oraz wysoką inflację. Sytuację deweloperów może w pewien sposób komplikować także niedawno wprowadzona ustawa deweloperska. Wszystko to sprawia, że przedsiębiorcy szukają sposobu aby zabezpieczyć swoje interesy w ciągu całego procesu inwestycyjnego. Niekiedy jednak podejmowane przez nich działania mogą mieć negatywny wpływ na sytuację konsumentów. Stąd właśnie badanie branży deweloperskiej, które ma pokazać jakiego rodzaju zapisy umowne są stosowane i czy znajdują się wśród nich klauzule waloryzacyjne. 

Już 87 przedsiębiorców otrzymało wezwania do złożenia wyjaśnień. Prezes UOKiK prowadzi postępowanie wyjaśniające wobec jednego dewelopera. 

Każda umowa powinna być sformułowana w taki sposób, aby jednoznacznie regulować wzajemne prawa i obowiązki stron. Zapisy winny być także dla obu stron zrozumiałe. To szczególnie ważne w przypadku umów z konsumentami - powinni wiedzieć jakie zobowiązanie zaciągają i na co wyrażają zgodę. Wprowadzane przez deweloperów tzw. klauzule waloryzacyjne nie mogą prowadzić do przerzucenia na konsumentów wszystkich kosztów związanych ze zmianą warunków ekonomicznych. Uprawnienie do zmiany ceny nie powinno więc wynikać z nadużywania pozycji dominującej przez dewelopera. 

Ważne: Ustawa deweloperska nie wprowadza zakazu stosowania klauzul waloryzacyjnych. 

Prawo więc pozwala wprowadzić takie rozwiązanie do umowy deweloperskiej, jednak Prezes UOKiK podkreśla, że taki zapis nie może być wykorzystywany do obciążenia konsumentów negatywnymi skutkami zmian gospodarczych, dlatego właśnie zaleca ostrożność w ich stosowaniu. Prezes zauważa, że wahania cen i zmienność rynku to dla branży deweloperskiej dość "normalna" sytuacja. 

Deweloperzy to nie jedyni przedsiębiorcy poddawani szczegółowej kontroli. Od września UOKiK bacznie przygląda się również firmom telekomunikacyjnym, w których umowach zawieranych z konsumentami zaczęły się pojawiać tzw. klauzule inflacyjne, które pozwalają operatorom sieci komórkowych wprowadzić zmiany wysokości opłat za usługi w umowach zawieranych na czas oznaczony.