Planowane przez inwestora przedsięwzięcie musi być zgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jeśli postanowienia planu wykluczają jego realizację, nie zawsze oznacza to, że inwestor stoi na przegranej pozycji. Plan zagospodarowania przestrzennego powinien być uchwalony z zachowaniem ściśle określonych zasad i trybu jego sporządzania. Naruszenie wymogów w zakresie kształtowania ładu przestrzennego oraz procedury uchwalenia planu uzasadnia zaskarżenie planu do sądu administracyjnego i żądanie stwierdzenia jego nieważności. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że w ramach procedury planistycznej inwestor nie składał uwag co do tych zapisów planu, które następnie uczynił przedmiotem swojej skargi.
Jak skutecznie zaskarżyć plan zagospodarowania przestrzennego
Właściciel nieruchomości planuje inwestycję budowlaną, ale plan zagospodarowania przestrzennego wyklucza możliwość zabudowy działki. W jaki sposób można zmienić niekorzystne dla inwestora zapisy planu? Podpowiadamy, jak krok po kroku przebrnąć przez skomplikowaną procedurę zaskarżenia planu.
Jak wykazać interes prawny
W pierwszej kolejności należy zbadać, czy inwestor posiada interes prawny w zaskarżeniu planu. Uprawnienie do wniesienia skargi na uchwałę w przedmiocie planu zagospodarowania przestrzennego przysługuje bowiem jedynie tym podmiotom, które wykażą interes prawny. Interes prawny w zaskarżeniu planu zachodzi wówczas, gdy postanowienia planu oddziałują negatywnie na prawną sytuacją inwestora. Innymi słowy ograniczają lub pozbawiają go prawnie gwarantowanych uprawnień. Wobec tego o tym, czy dany podmiot ma w zaskarżeniu planu interes prawny, przesądzają przepisy prawa.
Przykład
J.K. jest użytkownikiem wieczystym nieruchomości objętej postanowieniami planu. Zapisy planu przewidują dla nieruchomości J.K. funkcję zieleni urządzonej z zakazem zabudowy. J.K. ma interes prawny w zaskarżeniu planu, albowiem zapisy planu ograniczają jego prawo użytkowania wieczystego nieruchomości.
Inwestor będzie mógł powołać się na naruszenie jego interesu prawnego, jeżeli jest właścicielem (użytkownikiem wieczystym) nieruchomości objętej postanowieniami planu, a zapisy planu ograniczają sposób wykonywania przez niego prawa własności (użytkowania wieczystego) nieruchomości.
Interesu prawnego nie należy mylić z interesem faktycznym, którego posiadanie nie legitymuje do zaskarżenia planu.
W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że na naruszenie interesu prawnego planem miejscowym nie mogą powoływać się posiadacze nieruchomości, np. dzierżawcy, najemcy (por. wyrok NSA z 4.9.2008 r., II OSK 133/08). Interesu prawnego w zaskarżeniu planu nie mają także podmioty prowadzące działalność gospodarczą na nieruchomości objętej niekorzystnymi zapisami planu, jeśli nie posiadają rzeczowego tytuł prawnego do nieruchomości. Podmioty te mogą mieć jedynie interes faktyczny w zaskarżeniu planu, tzn. mogą być zainteresowane zakwestionowaniem postanowień planu, jednakże ustalenia planu nie naruszają żadnych praw tych osób. Nawet jeśli uchwała w sprawie planu zagospodarowania przestrzennego jest sprzeczna z prawem, to nie można jej skutecznie zaskarżyć, jeśli nie wykaże się naruszenia interesu prawnego (por. wyrok NSA z 14.3.2002 r., II SA 2503/01).
Z orzecznictwa…
Aktualny właściciel nieruchomości posiada legitymację do wniesienia skargi na uchwałę rady gminy w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, która weszła w życie przed nabyciem nieruchomości, jeśli dotychczasowy właściciel nie skorzystał z tego uprawnienia w stosunku do tejże uchwały.
Wyrok NSA z 7 kwietnia 2010 r., II OSK 186/10
Koniec
Postanowienia planu może zaskarżyć także inwestor, którego działka nie jest objęta planem. W tym celu powinien wykazać, że przeznaczenie gruntów sąsiednich ma bezpośredni i realny wpływ na wykonywanie przez niego prawa własności (użytkowania wieczystego) w stosunku do jego nieruchomości. Podstawą do kwestionowania planu w takiej sytuacji mogą być zawarte w planie regulacje dotyczące tzw. prawa sąsiedzkiego, tj. art. 144 kc, który stanowi o zakazie ujemnego oddziaływania na cudzą nieruchomość w drodze tzw. immisji.
Przeczytaj więcej na: prawonieruchomosci24.pl
-
ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 778 ze zm.);
-
ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 718 ze zm.);
-
ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 446 ze zm.);
-
ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.).
Zobacz także:
Tagi: nieruchomości, prawo budowlane
