Europejskie działania w walce z nowotworami

Unijny program badań przesiewowych w kierunku raka ma być częścią europejskiego plany walki z rakiem. Komisja Europejska koncentruje się na wykrywaniu choroby na możliwie najwcześniejszym jej etapie. Nowe zalecenia dla państw członkowskim dotyczą zwiększenia liczby badań przesiewowych, w taki sposób by jak największa grupa docelowa została nimi objęta. 

Nie tylko liczba badanych ma się zwiększyć. W przeprowadzonych badaniach mają zostać zastosowane najnowsze dostępne dowody naukowe i odkrycia w tej dziedzinie. Unia założyła wsparcie dla państw członkowskich, które ma doprowadzić do wykonania badań dla 90% osób kwalifikujących się do badań przesiewowych w kierunku raka piersi, szyki macicy i jelita grubego. Zgodnie z nowymi zaleceniami, badania przesiewowe mają obejmować również nowotwory płuc i prostaty, a we wskazanych przypadkach również żołądka. 

Ważne: Nowe zalecenia mają obejmować 55% nowotworów diagnozowanych każdego roku w państwach członkowskim UE. 

Niestety epidemia COVID, z którą państwa członkowskie nie do końca się jeszcze uporały, negatywnie odbiła się także na walce z nowotworem. Ma to związek z utrudnionym dostępem do leczenia, a także ze skutkami dla profilaktyki, wykrywaniu i diagnozowaniu nowotworów. Wszystkie siły były skierowane do walki z pandemią. 

Teraz KE deklaruje, że to właśnie walka z nowotworem będzie priorytetem zdrowotnym na kolejne lata. 

Ważne: Na terenie Unii Europejskiej w 2020 r. ponad 2,7 miliona osób dowiedziało się, że jest chorych na raka, w tym samym roku ponad 1,3 mln. osób przegrało walkę z tą chorobą. To pokazuje jak istotna jest wczesna diagnoza. Im wcześniej rozpocznie się leczenie, tym szansa na uratowanie życia jest większa. 

Nowe zalecenia dotyczące badań przesiewowych w kierunku raka mają zastąpić obecnie obowiązujące. Te zdecydowanie wymagają zmiany, bo obowiązują już 20 lat i trzeba było zastosować pilną aktualizację. Nowe propozycje sięgają po najnowsze osiągnięcia nauki, co - miejmy nadzieję - polepszy także skuteczność badań. 

Badania są jednak kosztowne, dlatego przygotowano wsparcie finansowe, aby umożliwić wprowadzenie nowych zaleceń. Zagwarantowano  38,5 mln euro przeznaczono w ramach Programu UE dla zdrowia, a 60 mln euro w ramach programu „Horyzont Europa”. Komisja Europejska przypomina również, że dalsze wsparcie jest możliwe z europejskich funduszy regionalnych, społecznych i funduszy spójności. 

Ważne: KE zaznacza także, że niezbędne jest zagwarantowanie równego dostępu do badań, niezależnie od uwarunkowań społecznych i ekonomicznych, a także miejsca zamieszkania (ludzie mieszkający z dala od wielkich miast także powinni mieć zagwarantowaną możliwość wykonania badań). 

Nowe zalecenia zakładają rozszerzenie grupy docelowej badań przesiewowych w kierunku raka piersi o kobiety w wieku od 45 do 74 lat. Obecnie dotyczyły one kobiet w przedziale wiekowym 50-69 lat. 

W celu wykrycia raka szyjki macicy zaleca się przeprowadzanie badań na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) co pięć lat, z uwzględnieniem statusu szczepień na HPV, u kobiet w wieku od 30 do 65 lat. 

Osoby w wieku od 50 do 74 roku życia mają przejść badania kwalifikacyjne w kierunku raka jelita grubego z wykorzystaniem badania kału metodą immunochemiczną. To pierwszy krok, który ma zapewnić określenie niezbędnych dalszych badań (endoskopii, kolonoskopii). 

Nowe zalecenia zostały także uzupełnione o badania w kierunku raka płuc u palaczy i byłych palaczy w wieku 50-75 lat. Mężczyźni do 70 roku życia mają przechodzić badania w kierunku raka prostaty na podstawie testu na antygen gruczołu krokowego oraz - jako badania następczego - badania metodą obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (MRI). 

Badania w kierunku raka żołądka mają być wykonywane w miejscach o wysokiej zachorowalności na ten nowotwór i wysokim współczynniku umieralności.