Nowa regulacja dotycząca zdrowia psychicznego

W fazie projektu są nowe przepisy zmieniające ustawę o ochronie zdrowia psychicznego. To nie tylko zmiana terminologiczna, choć zdaniem projektodawców także ona ma istotne znaczenie, biorąc pod uwagę konsekwencje zwrotów używanych w aktualnej ustawie, negatywnie wpływającą na samych chorych. Nowa ustawa ma wykluczać wątpliwości interpretacyjne. Doprecyzowuje również kwestie stron postępowania sądowego w sprawie o przyjęcie osoby z zaburzeniami psychicznymi bez jej zgody do szpitala psychiatrycznego, jej wypisania z tego szpitala, miejsca przeprowadzenia rozprawy itp. 

Zastąpione mają zostać objaśnienia pojęć "osoba z zaburzeniami psychicznymi" oraz "szpital psychiatryczny". Nowe przepisy mają także umożliwić osobie z zaburzeniami psychicznymi korzystającej z leczenia w szpitalu psychiatrycznym, okresowe przebywanie poza szpitalem, bez wypisywaniem z niego. Podstawą będzie zgoda kierującego oddziałem, wydawana pod warunkiem, że takie rozwiązanie nie zagraża życiu ani zdrowiu samego pacjenta oraz innych osób.  

W zakresie stosowania przymusu bezpośredniego proponuje się zmianę dotyczącą jednej z przesłanek jego stosowania wobec osób z zaburzeniami psychicznymi. Ma się on odnosić do poważnego zakłócania lub uniemożliwiania funkcjonowania osób lub otoczenia podmiotu, w który osoby te się znajdują. 

Nowe brzmienie ma otrzymać przepis dotyczący oceny zasadności zastosowania przymusu bezpośredniego. Dotychczas pojawiały się wątpliwości dotyczące biegu trzydniowego terminu na dokonanie tej oceny. Nowe brzmienie wskazuje, że ocena zostanie dokonana w terminie 3 dni od zakończenia stosowania przymusu. 

Przewidziane są zmiany w przepisach o przedłużeniu terminu stosowania przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia lub izolacji. 

Pomieszczenia wykorzystywane do obserwacji osób unieruchomionych powinny być - zgodnie z nowymi przepisami - wyposażone w monitoring. Dzięki temu będzie możliwy stały nadzór nad samym pacjentem a także kontrola czynności związanych z unieruchomieniem. 

Zgodę na umieszczenie w szpitalu osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej całkowicie będzie wydawał sąd opiekuńczy. Jego właściwość miejscowa będzie określona przez pryzmat miejsca zamieszkania pacjenta. 

Jeśli pacjent nie wyraża zgody na umieszczenie w szpitalu, konieczne jest zasięgnięcie opinii drugiego lekarza - dotychczas ta opinia była zasięgana w miarę możliwości przez lekarza psychiatrę. O przyjęciu pacjenta bez zgody będzie trzeba poinformować sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce siedziby szpitala. 

Ważne: Co do zasady rozprawa ma się odbyć w szpitalu, chyba że byłoby to szczególnie utrudnione. 

W sprawie o przyjęcie i wypisanie pacjenta bez zgody, z mocy prawa uczestnikiem postępowania ma stać się szpital psychiatryczny.