Więźniowie bez pierwszeństwa u lekarzy

Dnia 22 lipca 2022 r. Sejm uchwalił program reform, nazywany "Nowoczesnym więziennictwem". Nowe przepisy odnoszą się także do udzielania więźniom świadczeń medycznych. Minister sprawiedliwości podkreślał, że przyniesie to kres przywilejów więźniów w zakresie korzystania z opieki zdrowotnej. Więzienie nie może być traktowane jako sanatorium. 

Minister sprawiedliwości, uzasadniając nowe przepisy stworzone w jego resorcie, wskazywał, że obecnie więźniowie są uprzywilejowani. Można śmiało powiedzieć, że ich sytuacja jest korzystniejsza niż wszystkich innych obywateli płacących ubezpieczenie zdrowotne. 

Więźniowie są kierowani do lekarzy, nawet jeśli jest to lekarz specjalista, poza kolejnością, niejako z pominięciem systemu udzielania świadczeń zdrowotnych. 

Bezsprzeczne jest, że więźniowie mają prawo do świadczeń zdrowotnych, jednak trudno znaleźć uzasadnienie dla sytuacji, w której mają oni znajdować się w lepszej sytuacji niż ogół Polaków. 

Ważne: Proponowane rozwiązania wprowadzają zasadę, zgodnie z którą więźniowie mają korzystać ze świadczeń zdrowotnych na podstawie takich samym reguł, a co za tym idzie w takich samych terminach, jak pozostali pacjenci. 

Jeśli niezbędne będzie wykonywania badań laboratoryjnych na obecność substancji psychoaktywnej, a ich wynik będzie pozytywny - to więźniowie mają zostać obciążeni kosztem tych badań. Minister sprawiedliwości zaznacza, że w takiej sytuacji trudno znaleźć uzasadnienie dla ponoszenie tych wydatków z budżetu państwa. 

Przepisu Kodeksu karnego wykonawczego zakładają, że skazanemu zapewnia się bezpłatne świadczenia zdrowotne, leki i artykuły sanitarne. Także protezy i przedmioty ortopedyczne, podobnie jak środki pomocnicze, są dla skazanych bezpłatne - jednak tylko w przypadku, gdy ich brak mógłby pogorszyć stan zdrowia skazanego albo uniemożliwić mu odbywanie kary pozbawienia wolności. 

Ważne: Jeśli brak protezy nie jest wymagany ze względu na obawę pogorszenia się stanu zdrowia skazanego, będzie musiał za nią zapłacić. 

Nie ma on jednak prawa wyboru swojego lekarza i pielęgniarki, lekarza POZ, pielęgniarki POZ, położnej POZ. Nie ma także prawa wyboru świadczeniodawcy udzielającego ambulatoryjnych świadczeń opieki zdrowotnej, stomatologa czy szpitala. Jedynie w wyjątkowych przypadkach, skazany może na własny koszt korzystać z dodatkowych świadczeń wybranego lekarza i dodatkowych leków, jeśli dyrektor zakładu karnego wyrazi na to zgodę po konsultacji z lekarzem zakładu karnego.

Choć przede wszystkim świadczeń powinny udzielać podmioty dedykowane osobom pozbawionym wolności, to współpracują także z innymi, szczególnie jeśli potrzebne jest udzielenie świadczeń ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia, przeprowadzenie rehabilitacji, leczenia lub badań specjalistycznych, czy zapewnienie opieki zdrowotnej skazanemu korzystającemu z przepustki,