Zasady no-fault - nie tylko w przepisach

Przygotowywany przez NIL projekt ustawy ma wprowadzić do polskiego porządku prawnego nowe zasady odpowiedzialności i określić sposób przyznawania odszkodowań. To temat, który regularnie powraca. Jednak zdaniem lekarzy nie wystarczy sam przepis - konieczna jest zmiana świadomości pacjentów, którzy muszą zrozumieć, że taka regulacja jest gwarancją bezpieczeństwa również dla nich. 

Stąd pomysł akcji edukacyjnej "Bezpieczne leczenie", nad którą patronat objęła Naczelna Izba Lekarska. Głównym organizatorem akcji jest Porozumienie Rezydentów, które współpracuje z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Studentów Medycyny IFMSA-Poland, Porozumieniem Chirurgów SKALPEL, Okręgowymi Komisjami Młodego Lekarza i częścią regionalnych struktur Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy.

Akcja edukacyjna ma przedstawić na czym tak naprawdę polega system no-fault. Potocznie system ten jest odbierany jako zwolnienie lekarzy z jakiejkolwiek odpowiedzialności. A tak nie jest. Koncepcja no-fault to kultura sprawiedliwego traktowania, która z jednej strony gwarantuje odszkodowanie w przypadku wystąpienia niepożądanych skutków, nawet bez formalnego wskazania osoby winnej błędu. Chroni to więc przed koniecznością przeprowadzania wieloletnich procesów sądowych. Z kolei lekarze mogą leczyć swoich pacjentów bez obawy o odpowiedzialność karną w przypadku gdy ich błąd nie jest wynikiem złej woli czy zaniedbania.  

Obecnie funkcjonujące przepisy sprawiają - jak zaznacza samorząd lekarski - że 99% lekarzy, których błąd nie był zawiniony, zostaje przemielonych przez maszynę systemu, tylko dlatego, że potrzebne jest wskazanie winnego. No-fault ma gwarantować bezpieczeństwo także lekarzy, którzy bez obaw przed odpowiedzialnością, będą mogli najlepiej dbać o zdrowie pacjentów. 

Filarami odpowiedzialności opartej o zasadę no-fault są:

• odpowiedzialność karna lekarzy tylko w przypadku zgonu pacjenta lub rażącego błędu, którego ocena nie wymaga wiadomości specjalnej
• zachowanie odpowiedzialności cywilnej i odpowiedzialności zawodowej na niezmienionym poziomie
• wprowadzenie rejestru zdarzeń niepożądanych, dzięki któremu możliwe będzie przeanalizowanie skutków i wyeliminowanie błędów medycznych
• stworzenie funduszu kompensacyjnego, dzięki któremu poszkodowani bądź ich rodziny, otrzymają należne świadczenie odszkodowawcze bez konieczności długoletnich procesów sądowych prowadzonych dla wskazania winnego.