Czy uda się zmniejszyć lukę oświatową?

Na oficjalnej stronie Sejmu RP pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Modyfikuje on jeden przepis wspomnianej ustawy, a mianowicie art. 27. Zgodnie z jego nowym proponowanym brzmieniem, wielkość części oświatowej subwencji ogólnej dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego ma być ustalana każdego roku w ustawie budżetowej, jednak jej kwota nie może być niższa niż 3% Produktu Krajowego Brutto, prognozowanego w projekcie ustawy budżetowej na dany rok budżetowy. 

Zdaniem autorów projektu ta zmiana jest konieczna, ze względu na tzw. lukę oświatową, która z roku na rok staje się coraz większym problemem. W latach 90 wprowadzone zostały zmiany w modelu finansowania oświaty - obowiązywała w nim zasada, zgodnie z którą oświata była finansowana z zastosowaniem modelu adekwatności subwencji do kosztów, które musiały ponieść samorządy. O narastającym problemie świadczą dane liczbowe z kolejnych lat. W 2004 r. subwencja pokrywała 98% wydatków płacowych, w 2018 r. - 85%, a dotyczy to jedynie płac, zatem w realnych kosztach należałoby uwzględnić także inne wydatki niezbędne dla utrzymania placówek oświatowych. Aktualnie subwencja nie pozwala na wypłatę wynagrodzeń nauczycieli, nauczycieli pracujących w świetlicach szkolnych, bibliotekarzy ani też pracowników administracyjnych i technicznych. 

Z roku na rok samorządom przybywa zadań, w konsekwencji z coraz większym trudem radzą sobie w zapełnianiu luki oświatowej z własnych środków. Bez zmian przepisów, samorządy przestaną mieć zdolność do realizowania własnych zadań z zakresu oświaty. To przełoży się na dostęp do dobrej jakości edukacji publicznej - w najgorszej sytuacji znajdą się uczniowie zamieszkujący teren małych samorządów, czyli takich z największymi problemami w wypełnianiu luki oświatowej. 

Ważne: Szacunki Banku Światowego pokazują, że wzrost wydatków na edukację o 1% PKB jest w stanie przyczynić się do zwiększenia wzrostu PKB o 1%. Zatem zmiana proponowana w ustawie przełoży się na pozytywne skutki gospodarcze. 

• Gmina wykonała instalację oświetlenia w szkole – czy należy przyjąć środek trwały 
• Będą zmiany w Karcie Nauczyciela w zakresie czasu pracy nauczycieli