Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania już obowiązuje

15 lipca 2016 r. weszła w życie klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Sposób działania uznaje się za sztuczny, jeśli na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że nie zostałby on zastosowany przez podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej.

Jako przykłady działań sztucznych nowelizacja wskazuje, m.in. występowanie: nieuzasadnionego dzielenia operacji; angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia gospodarczego; elementów prowadzących do uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego do stanu wyjściowego; elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących; ryzyka gospodarczego przewyższającego spodziewane korzyści inne niż podatkowe w takim stopniu, iż należy uznać, że rozsądnie działający podmiot nie wybrałby tego sposobu działania.

W świetle znowelizowanych przepisów korzyścią podatkową jest: niepowstanie/odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego, obniżenie jego wysokości albo powstanie/zawyżenie straty podatkowej, powstanie nadpłaty/prawa do zwrotu podatku albo podwyższenie nadpłaty/kwoty zwrotu.

Zastosowanie klauzuli przez Ministra Finansów skutkować będzie pominięciem skutków podatkowych czynności (dokonanej przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, jeżeli sposób działania był sztuczny) lub określeniem konsekwencji podatkowych na podstawie innej czynności, której podmiot mógłby w danych okolicznościach dokonać, jeżeli działałby rozsądnie i kierował się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej.

Minister Finansów będzie natomiast wydawał tzw. opinie zabezpieczające, które mają zagwarantować, że określone działania podatnika nie będą ocenione jako unikanie opodatkowania – koszt wydania takiej opinii to 20 tys. zł. Co ważne, opinia może dotyczyć czynności planowanych lub rozpoczętych, ale także już dokonanych. Dodatkowo należy wspomnieć, iż zarówno opinia zabezpieczająca, jak i odmowa jej wydania będzie zaskarżalna do sądu administracyjnego.