Przedawnienie zobowiązań podatkowych nie może być fikcją

Data: 19-02-2014 r.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przepisy ustawy o PIT dotyczące zasad ustalenia przychodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących z ze źródeł nieujawnionych są niezgodne z konstytucją. TK uznał, że przepisy zostały sformułowane w sposób niejasny oraz naruszają zasadę stabilności stosunków prawnych.  

Zbieg tytułów opodatkowania to sytuacja, w której należy rozstrzygnąć czy ujawniony w trakcie postępowania podatkowego dochód powinien zostać opodatkowany na zasadach ogólnych, czy jako przychód z nieujawnionych źródeł. W praktyce organy podatkowe stosują przepis o opodatkowaniu przychodów z nieujawnionych źródeł, jeżeli nastąpiło przedawnienie zobowiązania podatkowego z tytułu dochodu niezgłoszonego pierwotnie do opodatkowania. Jeżeli nie doszło do przedawnienia, w pierwszej kolejności wymierzają podatek na zasadach ogólnych.

Upływ okresu przedawnienia w odniesieniu do zobowiązania podatkowego, które powstało na zasadach ogólnych, nie powoduje, że sytuacja podatnika nie ulega stabilizacji w wyniku wygaśnięcia istniejącego zobowiązania podatkowego. Jego sytuacja ulega wręcz pogorszeniu, ponieważ istniejące zobowiązanie podatkowe przekształca się w zobowiązanie z tytułu przychodów z nieujawnionych źródeł. Instytucja przedawnienia jest więc nie tylko pozorna, ale wręcz prowadzi do rezultatu odwrotnego od zamierzonego, czyniąc sytuację podatnika jeszcze bardziej niepewną.

Obowiązek podatkowy powstaje w każdym roku, w którym podatnik zgromadził mienie lub dokonał wydatków ze środków pochodzących z nieujawnionych źródeł. W odniesieniu do tych samych środków obowiązek podatkowy może więc powstać wielokrotnie – w roku zgromadzenia mienia, a następnie w roku dokonania wydatku. Zatem możliwość wydania przez organ decyzji jest właściwie nieograniczona czasowo w odniesieniu do okresu, w którym podatnik faktycznie uzyskał przychód.

Ciężar dowodu spoczywa na podatniku

Organy podatkowe przyjmują, że to podatnik powinien udowodnić, że dokonane przez niego wydatki lub zgromadzony przez niego majątek pochodzą ze źródeł uprzednio opodatkowanych lub wolnych od podatku. Jednocześnie jednak, po upływie okresu przedawnienia, podatnik nie jest żadnym przepisem zobowiązany do posiadania dokumentacji podatkowej – a w przypadku przychodów wolnych od podatku – w ogóle nie jest zobowiązany do posiadania takiej dokumentacji. W rezultacie podatnik może nie mieć dokumentów pozwalających na udowodnienia źródła pochodzenia środków służących pokryciu wydatków czy zgromadzonego mienia.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 18 lipca 2013 r. (SK 18/09) orzekł, że art. 20 ust. 3 ustawy o PIT w brzmieniu obowiązującym w latach 1998–2006 jest niezgodny z Konstytucją RP.

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Najważniejsze zmiany w podatkach 2016 roku

pobierz

Imprezy integracyjne

pobierz

Zmiany w podatkach 2016

pobierz

Sprawdź, jak rozliczać VAT przy okresowym braku sprzedaży

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 33949 )
Array ( [docId] => 33949 )