Skutki nierzetelnego prowadzenia ksiąg podatkowych

Autor: Katarzyna Czajkowska-Matosiuk
Data: 17-04-2014 r.

Na każdym przedsiębiorcy ciążą stosowne obowiązki podatkowe związane z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą. Podatnicy mają obowiązek rzetelnego prowadzenia ksiąg podatkowych. W przypadku naruszenia tego obowiązku, czekają go bardzo daleko idące i kosztowne sankcje.

Definicje nierzetelności i wadliwości ksiąg podatkowych można znaleźć w kilku aktach prawnych. W myśl art. 53 § 21 Kodeksu karnego skarbowego księgą jest: księga rachunkowa, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencja, rejestr, inne podobne urządzenia ewidencyjne, do których prowadzenia zobowiązuje przepis prawa .

Podobna definicja znajduje się w art. 3 pkt 4 Ordynacji podatkowej. Samo słowo rzetelny w języku polskim oznacza: „należyty, dokładny, solidny”. Przepis art. 24 § 2 stanowi, że księgi rachunkowe uznaje się za rzetelne, jeżeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty, tzn. zgodny ze stanem faktycznym, potwierdzonym obiektywnym i wiarygodnym dowodem księgowym.

Pojęcie rzetelności (nierzetelności) księgi w analogiczny sposób definiowane jest w Ordynacji podatkowej. Księgę podatkową należy uznać za rzetelną, gdy dokonane w niej zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty, a za niewadliwą, gdy prowadzona jest zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów.

W postępowaniu podatkowym jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Przede wszystkim dowodem takim mogą być księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy.

Dokumenty prywatne nie korzystają z domniemania prawdziwości treści, z wyjątkiem ksiąg podatkowych będących szczególnym rodzajem dokumentów prywatnych.  Korzystają one już z domniemania prawdziwości zawartych w nich zapisów. Przypuszcza się, że zapisy te są zgodne z przepisami prawa oraz ze stanem faktycznym. Jest to domniemanie wzruszalne, co oznacza, że może zostać obalone za pomocą przeciwdowodu. Zwalnia ono stronę od ciężaru przeprowadzenia dowodu oraz wiąże organ podatkowy aż do chwili obalenia w drodze dowodu przeciwnego. Dowód objęty takim domniemaniem nie podlega zasadzie swobodnej oceny dowodów.      

W przypadku stwierdzenia nierzetelności ksiąg, organ podatkowy musi podać, jakiego okresu to dotyczy i w jakiej części nie uznaje księgi za dowód. Oczywiście może on odmówić mocy dowodowej zarówno całej księdze, jak i określonej części.

Katarzyna Czajkowska-Matosiuk

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Najważniejsze zmiany w podatkach 2016 roku

pobierz

Imprezy integracyjne

pobierz

Zmiany w podatkach 2016

pobierz

Sprawdź, jak rozliczać VAT przy okresowym braku sprzedaży

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 34699 )
Array ( [docId] => 34699 )