Kiedy można odliczyć VAT z faktur wystawionych przed działalnością?

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie pozbawiają podatnika możliwości odliczenia, nawet w związku z zakupami wykonanymi przed rozpoczęciem działalności. Nie można jednak mówić o wszystkich zakupach - muszą istnieć określone okoliczności. 

Przede wszystkim zakupione towary muszą być wykorzystywane do bieżącej lub przyszłej działalności opodatkowanej.  Drugim warunkiem jest bycie czynnym podatnikiem VAT. A zatem, aby móc skorzystać z odliczenia trzeba wcześniej zrealizować obowiązek rejestracji jako podatnik VAT. 

Ważne: Obniżenie kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego jest możliwe pod warunkiem, że odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a owe towary lub usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. 

Innymi słowy - bezsprzecznie trzeba być czynnym podatnikiem VAT oraz móc wykazać związek między zakupami oraz wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. 

Zgodnie z przepisami, rejestracja powinna być dokonana przed pierwszą czynnością określoną w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, zawierającym katalog “przedmiotów” opodatkowania. Nie ma jednak wskazanego terminu, przed którym powinna nastąpić ta rejestracja - czyli ustawa nie określa na jak długo wcześniej podatnik powinien się zarejestrować. 

Ważne: Rejestracja podatnika powinna nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej. 

Zmiana statusu na czynnego podatnika VAT następuje w momencie złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Od tego momentu podatnikowi przysługuje prawo do odliczeń w związku z wykonywanymi zakupami. 

Nie można mylić terminu powstania prawa do odliczeń z terminem skorzystania z tego prawa. Skorzystanie z prawa do odliczeń nastąpi w momencie złożenia deklaracji podatkowej. Będzie to oznaczało realizację uprawnienia, które powstało wcześniej. W tym momencie trzeba jednak spełniać przesłanki do odliczenia - brak rejestracji uniemożliwia identyfikowanie podatnika. 

Ważne: Podatnik ma prawo do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów wykonanych nawet przed rejestracją, jeśli zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do bieżących lub przyszłych czynności opodatkowanych, a także spełniają pozostałe warunki określone w ustawie. Ustawodawca narzucił podatnikom obowiązek rejestracji jako podatnik VAT czynny. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje w momencie powstania obowiązku podatkowego i otrzymania faktury. Lecz aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia.