Metoda kasowa rozliczenia VAT

Ustawa o VAT a przepisy unijne

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Wyżej wymieniony przepis prawa krajowego jest zgodny z art. 63 dyrektywy VAT (dyrektywa Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, Dz. Urz. UE L 347/1 ze zm.). Przepis ten stanowi bowiem, że zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego w VAT ma miejsce w momencie dostarczenia towarów lub wykonania usług.

Wyjątki od reguły

Od zasady generalnej istnieją jednak pewne wyjątki. W świetle prawa unijnego możliwe jest powiązanie momentu powstania obowiązku podatkowego z otrzymaną zapłatą w odniesieniu do określonych transakcji lub do określonych kategorii podatników. Zgodnie z art. 66 lit. b dyrektywy VAT państwa członkowskie mogą postanowić, że VAT staje się wymagalny dla określonych transakcji lub dla określonych kategorii podatników nie później niż w momencie otrzymania zapłaty.

Ustawa o VAT przewiduje taką możliwość m.in. w art. 21, zgodnie z którym tzw. mali podatnicy dysponują prawem do stosowania kasowego, zamiast powszechnie stosowanego memoriałowego, rozliczenia tego podatku. Celem wprowadzenia tego zapisu do ustawy o VAT jest zminimalizowanie negatywnych skutków, spowodowanych obowiązkiem odprowadzenia podatku VAT od faktur, które nie zostały zapłacone.

Mały podatnik VAT

Zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o VAT za małego podatnika uznaje się m.in. podatnika podatku od towarów i usług, u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro. Ponadto za małego podatnika uznaje się również podatnika prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro.

Przeliczenia ww. kwot dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1.000 zł.