Dokonywanie zmian w utworze bez zgody twórcy

Kategoria: Prawo autorskie
Autor: Szczurek Piotr
Data: 19-06-2012 r.

Następca prawny, choćby nabył całość autorskich praw majątkowych, nie może, bez zgody twórcy, czynić zmian w utworze. Przepis ten wprowadza jednak jeden istotny wyjątek, zgodnie z którym dozwolone jest wprowadzanie zmian w utworze jeśli są one spowodowane oczywistą koniecznością, a twórca nie miałby słusznej podstawy im się sprzeciwić.

Nienaruszalność formy i treści utworu, a zatem prawo do jego integralności, stanowi niezbywalne autorskie prawo osobiste twórcy. Jego głównym założeniem jest zagwarantowanie autorowi dzieła, że jego utwór pozostanie niezmieniony. Ma to olbrzymie znaczenie, gdyż umożliwienie dokonywania zmian w utworze osobom trzecim, nawet nabywcom autorskich praw majątkowych, wobec jego rozpowszechnienia, w sposób istotny naruszałoby więź twórcy z utworem.

Należy pamiętać, iż prawie każda zmiana jest dla twórcy niekorzystna, gdyż co do zasady utwór stanowi pewną kompozycję artystyczną, a zmienianie jej elementów może w sposób istotny wpłynąć na utożsamianie twórcy ze zmienioną postacią utworu.

Co prawda w doktrynie ukształtował się pogląd, iż nie każda zmiana w utworze narusza jego integralność, a tylko taka, na skutek której osłabiona zostaje „więź” twórcy z utworem, jednak podobne stanowisko należy traktować bardzo ostrożnie. Bardziej prawdopodobne jest bowiem, iż jakakolwiek zmiana narusza istotę przejawu działalności twórczej autora niż to, że na skutek wprowadzanych wbrew jego woli zmian w utworze idea twórcza zostaje bardziej wyeksponowana lub też że zmiany pozostają irrelewantne dla wymowy utworu.

Zasadę nienaruszalności formy i treści utworu eksponuje również art. 49 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zgodnie z którym następca prawny, choćby nabył całość autorskich praw majątkowych, nie może, bez zgody twórcy, czynić zmian w utworze. Przepis ten wprowadza jednak jeden istotny wyjątek. Dozwolone jest wprowadzanie zmian w utworze jeśli są one spowodowane oczywistą koniecznością, a twórca nie miałby słusznej podstawy im się sprzeciwić.

 

Najważniejsze jest zatem zaistnienie obiektywnej konieczności wprowadzenia zmian do utworu, którą rozpatrywać należy przez pryzmat konkretnych przypadków. Czy konieczność jest „oczywista” zależeć będzie od rodzaju utworu, czy określona w umowie forma eksploatacji jest możliwa bez wprowadzania zmian, czy strony przewidywały, że zmiany będą konieczne oraz jakie będą ich konsekwencje.

Na tej płaszczyźnie podaje się, iż z oczywistą koniecznością wprowadzenia zmian mamy do czynienia na przykład w przypadku poprawienia błędów ortograficznych lub gramatycznych.

Drugą przesłanką wprowadzenia zmian w utworze bez zgody twórcy jest brak zobiektywizowanej podstawy do jego sprzeciwu.

Szczurek Piotr

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Monitoring w organizacji a ochrona wizerunku – 20 praktycznych rozwiązaniach

pobierz

Poznaj 14 podstaw przetwarzania danych osobowych zwykłych i szczególnej kategorii

pobierz

Kontrola RODO krok po kroku – sprawdź, czego się spodziewać, jakie działania podjąć i z jakich uprawnień korzystać

pobierz

Powierzenie przetwarzania danych czy ich udostępnienie? Poznaj rozwiązania w 15 różnych sytuacjach

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 31525 )
Array ( [docId] => 31525 )