Dozwolony użytek chronionych utworów

Kategoria: Prawo autorskie
Autor: Szczurek Piotr
Data: 26-06-2012 r.

Pojęcie dozwolonego użytku osobistego jest istotne dla właściwego lokowania monopolu autorskiego w systemie prawa.Ustawodawca wprowadził bowiem wyjątki od bezwzględnego obowiązywania praw autorskich, polegające na sformułowaniu ustawowej zgody na nieodpłatne korzystanie z wyłączeniem zgody twórcy z utworów rozpowszechnionych w celu ułatwienia społeczeństwu dostępu do efektów działalności twórczej.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego, niezwiązanego z celem zarobkowym.

Istotnym jest, iż co do zasady ustawodawca nie ograniczył w żaden sposób desygnatów zbioru celów własnego użytku osobistego, co umożliwia korzystanie z utworów zarówno w celach rozrywkowych, jak i kolekcjonerskich, pod warunkiem, że nie wiąże się to z uzyskiwaniem korzyści majątkowych. Wyłączenie, o którym mowa w przepisie, dotyczy bowiem tylko utworów architektonicznych oraz architektoniczno-urbanistycznych, a także elektronicznych baz danych spełniających cechy utworu, z uwzględnieniem jednak możliwości korzystania w celach naukowych.

Przesłanką korzystania z utworów w ramach dozwolonego użytku jest ich rozpowszechnienie, czyli publiczne udostępnienie za zgodą autora. Należy więc podkreślić, iż nie ma znaczenia w jakiej formie doszło do publicznego udostępnienia, a także czy kolejne udostępnienia odbywają się za zgodą twórcy.

Stanowi to przedmiot dyskusji w doktrynie, gdyż obecne brzmienie przepisu nie poddaje kontroli lawinowo następujących po sobie kolejnych rozpowszechnień utworu, z wykorzystaniem dostępnej techniki informatycznej i cyfrowej, bez względu na fakt braku uzyskania na to zgody twórcy. Z sytuacją taką mamy do czynienia na przykład wtedy, gdy książka twórcy zostaje wydana za jego zgodą w formie tradycyjnej, a następnie już bez jego zgody w formie elektronicznej wprowadzona do sieci Internet.

Szczurek Piotr

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Monitoring w organizacji a ochrona wizerunku – 20 praktycznych rozwiązaniach

pobierz

Poznaj 14 podstaw przetwarzania danych osobowych zwykłych i szczególnej kategorii

pobierz

Kontrola RODO krok po kroku – sprawdź, czego się spodziewać, jakie działania podjąć i z jakich uprawnień korzystać

pobierz

Powierzenie przetwarzania danych czy ich udostępnienie? Poznaj rozwiązania w 15 różnych sytuacjach

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 31532 )
Array ( [docId] => 31532 )