Czy umową można podzielić spadek

Ustawodawca w art. 1047 kodeksu cywilnego stanowi, iż umowa o spadek po osobie żyjącej jest nieważna, poza wyjątkami przewidzianymi w kolejnych przepisach.

Przytoczone uregulowanie odnoszące się do zakazu zawierania umów dotyczących spadku, ma charakter ogólny i będzie stosowane zarówno do dziedziczenia ustawowego, jak i dziedziczenia testamentowego. Niezależnie od tego, czy umową chcemy uregulować cały majątek osoby żyjącej, jego część czy tylko poszczególne przedmioty, wyłączenie możliwości zawierania umów odnosi się do wszystkich tych czynności.

Zakaz zawierania umów o spadek po osobie żyjącej odnosi się do umów:

• zawieranych pomiędzy przypuszczalnymi spadkobiercami osoby żyjącej,
• zawieranych pomiędzy przypuszczalnymi spadkobiercami a osobami trzecimi,
• zawieranych pomiędzy przypuszczalnymi spadkobiercami a spadkodawcą, na podstawie których spadkodawca powołuje do dziedziczenia drugą stronę umowy.

Jedyną możliwą umową, która z mocy prawa nie stanie się nieważna, pomimo iż dotyczy spadku, jest umowa zawarta przez spadkobiercę ustawowego z przyszłym spadkodawcą, w której spadkobierca zrzeka się dziedziczenia po nim. Umowa ta powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego.


Porady prawne adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych - on line lub telefonicznie

Ciekawy w tym zakresie pogląd prezentuje Sąd Najwyższy, który w wyroku z 1972 roku, stwierdził, iż umowa o zrzeczenie się dziedziczenia między spadkobiercą ustawowym a przyszłym spadkodawcą, nie stoi na przeszkodzie, aby ten spadkobierca dziedziczył po tym samym spadkodawcy na mocy sporządzonego przez niego testamentu.