Ewidencja księgowa - podatek odroczony na przykładach

Data: 27-03-2018 r.

Odroczenie podatku jest w sytuacji, kiedy jednostka rozpoznaje przychody i koszty na potrzeby podatkowe i bilansowe w różnych okresach. Poznaj przykłady, aby dowiedzieć się w jaki sposób dokonywać ewidencji w księgach rezerwy i zajmować się aktywami na odroczony podatek dochodowy.

Dzieje się tak, gdy w szczególnych sytuacjach prawo podatkowe kształtuje wynik finansowy zgodnie z zasadą memoriału. Podatek odroczony daje w tej sytuacji możliwość w jasny i czytelny sposób wskazania powstałych zobowiązań podatkowych jak również związanej z tym modyfikacji, która jest ujęta w sprawozdaniu finansowym.

Zwolnienie z tworzenia rezerw i aktywów przez odroczony podatek dochodowy

 

Nie wszystkie jednostki są zobligowane do tworzenia rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Przewidziane są tu pewne ustępstwa. I tak jednostki, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

1) 17.000.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

2) 34.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

- mogą odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Wynika to z  art. 37 ust. 10 ustawy o rachunkowości.

Wskazanego przepisu nie stosuje się jednak do następujących jednostek:

  • jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów;
  • jednostek zamierzających ubiegać się albo ubiegających się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie ww. przepisów; 
  • alternatywnych spółek inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
  • emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego;
  • emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu w alternatywnym systemie obrotu;
  • krajowych instytucji płatniczych;
  • instytucji pieniądza elektronicznego.

Rezerwy z tytułu odroczenia podatku dochodowego

W sytuacji, gdy wyliczona wartość bilansowa przewyższa wartość podatkową występują dodatnie różnice przejściowe. W związku z ich pojawieniem się, jednostka tworzy rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, które stanowić będą kwotę podatku dochodowego wymaganego do zapłaty w następnym okresie. Wielkość rezerwy obliczana jest zgodnie ze stawkami obowiązującymi w roku powstania obowiązku podatkowego.

Rezerwę zawiązuje się w dniu bilansowym za pomocą dokumentu PK po stronie MA konta 830 „Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego” w korespondencji z kontem 870 -  „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe

W kolejnym roku obrotowym rozwiązanie rezerwy następuje poprzez zapis odwrotny. W bilansie rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazujemy  w pasywach w grupie Rezerwy na zobowiązania B.I.1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Przykład:

Przykład. 1

Spółka z o.o. Alfa rozlicza różnice kursowe zgodnie z ustawą o CIT. Na dzień bilansowy na koncie należności widnieje saldo w walucie obcej w kwocie 100.000 euro przeliczoną na walutę polską po kursie 4,10 PLN/EUR, czyli 410.000 zł. Na dzień bilansowy kurs wynosił 4,20 zł/euro. Zatem wycena na dzień bilansowy, zgodnie z prawem bilansowym wynosi 420.000 zł.

Wartość bilansowa jest większa od wartości podatkowej, powstaje zatem dodatnia różnica przejściowa w kwocie 10.000 zł. Korzystając ze stawki podatkowej 19% spółka Alfa zawiązuje rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego na kwotę 10.000 zł x 19% = 1.900 zł następującym zapisem:

  • strona Wn konta 870 – „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego kwota 1.900 zł”,
  • strona Ma konta 830 – „Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego” kwota 1.900 zł

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Przeciwną sytuacją niż w przypadku rezerw odzwierciedlają aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Powstają one, gdy wartość bilansowa jest mniejsza niż wartość podatkowa, a więc przy powstaniu ujemnych różnic przejściowych. Jest to kwota, która podlega odliczeniu od podatku dochodowego w następnym roku podatkowym.

Analogicznie jak w przypadku rezerw, ustalenie wysokości aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego zależy od stawki podatku, jaki obowiązuje w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzy się w dniu bilansowym za pomocą dokumentu PK po stronie WN na koncie 650 – „Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego” w korespondencji z kontem870 – „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego”.

W kolejnym roku obrotowym operacja wyksięgowania aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego następuje poprzez zapis odwrotny. W bilansie aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są w aktywach w grupie Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe  A.V.1. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Przykład:

Przykład. 2

Spółka z o.o. Beta planuje zaprzestać korzystania z jednej maszyny produkcyjnej. W związku z tym jednostka dokonała odpisu aktualizującego wartości środka trwałego (maszyny), który miał wartość początkową 60.000 zł, zmniejszając jego wartość o 20.000 zł.

Zatem, zgodnie z prawem bilansowym, wartość bilansowa środka trwałego wynosi 40.000 zł (60.000 zł – 20.000 zł = 40.000 zł).

Natomiast, zgodnie z prawem podatkowym, wartość podatkowa środka trwałego nadal wynosi 60.000 zł.

W związku z tym powstaje ujemna różnica przejściowa w wysokości 20.000 zł, gdyż wartość bilansowa środka trwałego jest mniejsza niż jego wartość podatkowa.

Spółka powinna utworzyć zatem aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wysokości 20.000 zł x 19% = 3.800 zł, dokonując następujących zapisów księgowych:

  • strona WN konta 650 – „Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego” kwota 3.800zł
  • strona MA konta 870 – „Podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego” kwota 3.800zł

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Wykorzystanie firmowego auta do celów prywatnych

pobierz

Księgowanie zdarzeń gospodarczych w pytaniach i odpowiedziach

pobierz

5 błędów w księgowaniu środków trwałych

pobierz

Ewidencja różnic kursowych zgodnie z UoR i MSR

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 40887 )
Array ( [docId] => 40887 )