Opłacanie składek w ramach KRUS a prawo do renty

Przedmiotem skargi konstytucyjnej stał się art. 58 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w zakresie w jakim nie przewiduje uprawnienia do uzupełnienia okresu składkowego o okresy wskazane w art. 10 ust. 1 i 2 tej ustawy, czyli takie w których składki były opłacane na ubezpieczenia dla rolników. 

We wskazanym przepisie ustawodawca wprowadza pewnego rodzaju wyjątek. Zwalnia on z obowiązku wykazania pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego w dziesięcioleciu poprzedzającym zgłoszenie wniosku o rentę lub powstanie niezdolności do pracy. Jednak zwolnienie to dotyczy jedynie takich ubezpieczonych, którzy stali się całkowicie niezdolni do pracy i mogą wykazać okres składkowy określony w art. 6 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a zatem w przypadku kobiet okres 25 lat, natomiast w przypadku mężczyzn - 30 lat. Przepis nie uwzględnia okresów opłacania składek na ubezpieczenie rolnicze. 

Trybunał podkreślił w swoim orzeczeniu, że analizowana regulacja to wyjątek od posiadania co najmniej 5-letniego okresu składkowego i nieskładkowego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed złożeniem wniosku o rentę czy przed powstaniem niezdolności do pracy. Zwolnienie dotyczy osób z długim stażem składkowym w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych i mieści się to w marginesie swobody w tworzeniu prawa przez ustawodawcę, który może określać zasady przyznawania określonych świadczeń zabezpieczenia społecznego. 

Ważne: Brak uwzględnienia okresów opłacania składek rolniczych nie stanowi naruszenia prawa do zabezpieczenia społecznego. 

• Podwyższenie świadczeń wypłacanych przez KRUS 
• Zmiany dla emerytów i rencistów KRUS już w marcu 

Artykuł 58 ust. 4 ustawy o FUS nie zawęża prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Wręcz przeciwnie rozszerza go, dając możliwość skorzystania ze świadczenia osobom z długim stażem ubezpieczeniowym w powszechnym systemie ubezpieczeń społecznych, które nie spełniły podstawowego warunku wymaganego dla przyznania renty. 

TK podkreślił w swoim orzeczeniu, że prawo zabezpieczenia społecznego jest uzależnione od okresów aktywności zawodowej z którymi związane jest opłacanie składek, a tym samym współudział w tworzeniu samego funduszu z którego wypłacane są świadczenia. Jeśli więc opłacając składki rolnicze, ubezpieczony nie partycypował w tworzeniu tego funduszu, to okresy te nie muszą być uwzględniane w okresach wymaganych do przyznania świadczenia. Powszechny system ubezpieczeniowy jest odrębny od ubezpieczenia społecznego rolników. 

Trybunał Konstytucyjny nie widział podstaw, aby zarzucić naruszenie przepisów konstytucyjnych przez wskazaną w skardze regulację.