Wyjazdy w nieregularnych godzinach a przerwy i dyżury

Jeżeli liczba godzin pracy nie przekracza dziewięciu, wówczas po sześciu kolejnych godzinach pracy kierowcy przysługuje co najmniej 30-minutowa przerwa przeznaczona na odpoczynek. Gdy liczba godzin pracy wynosi więcej niż dziewięć godzin, wtedy przysługuje co najmniej 45 minut przerwy. Przerwa może być dzielona na okresy krótsze, trwające co najmniej 15 minut każdy, wykorzystywane w trakcie sześciogodzinnego czasu pracy lub bezpośrednio po tym okresie. Wątpliwości dotyczące poprawności odbierania przerw mogą się pojawić, jeśli kierowca wyjeżdża w trasy w nieregularnych godzinach.

Takie okresy aktywności kierowcy w świetle ustawy o czasie pracy kierowców zaliczane są do czasu dyżuru. Jeżeli w trakcie dyżury kierowca nie wykonuje pracy, wówczas ten okres nie jest zaliczany do czasu pracy. Przykładowo, kierowca pracuje od godziny 7.00. W trasy wyjeżdża w nieregularnych godzinach. Zdarza się, że dopiero o godzinie 14.00. Czy jeżeli na rewersie wykresówki w godzinach 7.00–13.15 zaznaczy „gotowość”, następnie odbędzie 45 minut przerwy, to takie postępowanie będzie prawidłowe, czy jednak naraża się na kary?

Wykorzystując czas dyżuru, kierowcy z jednej strony należą się odpowiednie świadczenia pieniężne, a z drugiej strony rozpoczyna dobę pracowniczą (w naszym przykładzie o godzinie 7.00) i musi stosować normy czasu pracy i odpoczynku w 24-godzinnym okresie rozliczeniowym. Oznacza to, że przy zachowaniu norm czasu pracy kierowca powinien we wskazanym okresie rozliczeniowym wykorzystać regularny odpoczynek dzienny (11 godzin) lub na określonych zasadach skrócony okres odpoczynku (dziewięć godzin). Skoro czas gotowości do pracy nie zalicza się do czasu pracy kierowców, więc bezpośrednio po tym okresie kierowca może podjąć się prowadzenia pojazdu nawet bez wykorzystywania 45-minutowej przerwy.

Należy jednak pamiętać, że rozpoczynając dobę pracowniczą o 7.00 rano, najpóźniej o 20.00 powinien zakończyć swoją aktywność i rozpocząć okres odpoczynku dziennego, a w przypadku skróconego odpoczynku dziennego musi rozpocząć odpoczynek najpóźniej o 22.00. Dla kierowcy doba pracownicza co prawda rozpocznie się o 7.00 rano, ale czas jego pracy będzie liczony od rozpoczęcia jazdy, czyli od 14.00.

Natomiast zupełnie inaczej będzie wyglądała sytuacja w przypadku gdy kierowca od 7.00 będzie wykonywał pracę na rzecz firmy. W takim przypadku najpóźniej po sześciu godzinach pracy będzie musiał wykorzystać przerwę 45-minutową (30-minutową w przypadku gdy dzienny czas pracy nie przekroczy dziewięciu godzin). W przypadku wykonywania aktywności zaliczanych do czasu pracy kierowcy najpóźniej o 13.00 kierowca powinien rozpocząć przerwę, a jeżeli przerwę rozpocznie o 13.15, wówczas naruszy przepisy ustawy o czasie pracy kierowców, co może skutkować karą dla firmy w wysokości 300 złotych. Po odbyciu wymaganej przerwy w czasie pracy kierowca może podjąć jazdę i prowadzić pojazd maksymalnie przez 4,5 godziny, pod warunkiem że będą dochowane inne normy regulujące czas jazdy, przerw i odpoczynków.