Work-life balance po polsku

Termin na implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 201/18/UE minął 2 sierpnia 2022 r. Projekt regulacji ma więc niebagatelne opóźnienie - a mowa o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, którego celem jest właśnie dostosowanie polskiego prawa do przepisów europejskich. 

Nowa regulacja ma zagwarantować większą elastyczność w zakresie organizacji pracy, także z wykorzystaniem pracy zdalnej. Pracownik będzie mógł skorzystać z ruchomego czasu pracy, indywidualnego rozkładu czasu pracy, weekendowego systemu czasu pracy, systemu skróconego tygodnia pracy i przerywanego czasu pracy.

Krokiem w stronę elastyczności jest także możliwość skorzystania ze zwolnień od pracy z powodu działania siły wyższej. W przypadkach pilnych i nieprzewidzianych pracownicy będą mogli skorzystać z 2 dni (odpowiednio z 16 godzin) w roku kalendarzowym. Jest to czas, za który pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. 

Nowym urlopem jest 5 dni w roku na opiekę - jest to urlop bezpłatny. Pracowni będzie mógł go wykorzystać aby zapewnić opiekę lub wsparcie osobie z najbliższej rodziny (rodzicom, dzieciom, małżonkowi) a także partnerowi pozostającemu we wspólnym gospodarstwie domowym, jeśli z ważnych względów medycznych będzie wymagała wsparcia. 

Zmiany dotkną również przepisów poświęconych urlopowi rodzicielskiemu. Zarówno pracownik jak i pracownica mają nabywać prawo do urlopu niezależnie. Ojciec wychowujący dziecko będzie mógł skorzystać z urlopu niezależnie od tego, czy matka w trakcie porodu jest zatrudniona czyli ubezpieczona. 

Zasiłek macierzyński  za cały okres urlopu rodzicielskiego ma wynosić 70% - zarówno dla ojca jak i matki. 

Ważne: Każdy z rodziców ma po 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, których nie może przenieść na drugiego z rodziców. 

W projektowanych zmianach przewiduje się dodatkowe przerwy w pracy, które są wliczone w czas pracy. Druga co najmniej 15-minutowa przerwa będzie przysługiwała pracownikowi, jeśli jego dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 9 godzin, natomiast trzecia przerwa o takiej samej długości jest zarezerwowana dla pracowników, których dobowy wymiar czasu pracy jest dłuższy niż 16 godzin. 

Jeśli pracownik wykonuje pracę przez co najmniej 6 miesięcy, będzie mógł wystąpić do pracodawcy raz w roku o zmianę formy umowy, np o zmianę na umowę na czas nieokreślony. Pracodawca będzie zobowiązany dostarczyć pracownikowi pisemną odpowiedź z uzasadnieniem. 

Nowe przepisy zakładają wprowadzenie zakazu zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą. Pracownik zatrudniony także w innej firmie nie będzie mógł być z tego tytułu gorzej traktowany.