Pomoc uchodźcom bez postępowania o udzielenie zamówienia publicznego

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy pojawiła się dopiero w połowie marca. Do tego czasu jednostki samorządu terytorialnego i wojewodowie na własną rękę i własną odpowiedzialność radziły sobie z organizowaniem pomocy. Stąd pojawił się pomysł wprowadzenia do ustawy przepisów wyłączających bezprawność ich działań w tym czasie. Idea była słuszna, lecz zakres projektowanej regulacji zdecydowanie nieadekwatny do celu. Dlatego w nowej ustawie nie ma już zapisów o bezprawności. Są jednak przepisy umożliwiające sprawniejsze organizowanie pomocy. W określonych przypadkach odstąpiono od konieczności przeprowadzania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 

Wojewoda może zapewnić obywatelom Ukrainy zakwaterowanie, całodzienne wyżywienie oraz środki czystości i higieny osobistej. W ramach pomocy o charakterze socjalnym - o której mowa w art. 12 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wojewoda może także zapewnić transport do miejsc zakwaterowania lub też finansować przejazdy środkami transportu publicznego. 

Pomoc może być organizowana także przez jednostki samorządu terytorialnego, związek tych jednostek, czy związek metropolitalny. Pomoc musi być pokrywana z ich środków. Organ stanowiący będzie określał w uchwale zakres i tryb tej pomocy. 

Do wskazanych działalności pomocowych nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych. Jedynym wymogiem jest umieszczenie w Biuletynie Zamówień Publicznych informację o udzieleniu zamówienia, z podaniem m.in. opisu tego zamówienia, cenę, uzasadnienie odstąpienia od zastosowania przepisów o zamówieniach publicznych. 

Informacja o której mowa, musi być umieszczona w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca w którym udzielono zamówienie. 

Pomoc dla obywateli Ukrainy może zapewnić także Minister właściwy do spraw kultury i dziedzictwa narodowego, a także podległe mu jednostki. Muszą one jednak ogłosić kryteria udzielania pomocy na swojej stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej. 

W przypadku tych podmiotów, ustawa przewiduje pomoc m.in rezydencji lub pobytu twórczego, czyli zapewnienia warunków do prowadzenia działalności artystycznej, naukowej, badawczej czy dydaktycznej a także rozwój zawodowy lub artystyczny. Dotyczy to działalności w dziedzinie sztuki. 

Pomocą jest w tym przypadku także przyznanie stypendium twórczego - zarówno finansowego jak i rzeczowego, którego zadaniem jest także wspieranie pracy twórcze. 

Analogiczne rozwiązanie - czyli rezygnacja z trybu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, na rzecz obowiązku informowania zastosowano także do:
usługi nieodpłatnego wykonywania zdjęć potrzebnych do wniosku o nadanie numeru PESEL
zakupu na rzecz gmin sprzętu komputerowego niezbędnego do wykonania zadań związanych z nadawaniem tych numerów.

PZP nie ma zastosowania także do zamówień niezbędnych do zrealizowania świadczeń rodzinnych, wychowawczych, rodzinnego kapitału opiekuńczego oraz dofinansowania do pobytu w żłobku.