Emerytury dla cudzoziemców

W 2012 r. Polska i Ukraina podpisały umowę dwustronną dotyczącą zabezpieczenia społecznego. Dotyczy ona osób, które pracowały bądź też nadal pracują w obu państwach. Podczas ustalania prawa do emerytury dla takich osób, bierze się pod uwagę okresy ubezpieczenia także w drugim państwie - strony wspomnianej umowy. 

Aby uzyskać emeryturę w Polsce, obywatele innych państw muszą odprowadzać składki w naszym kraju. Mogą otrzymać dodatek do minimalnej emerytury, pod warunkiem, że mieszkają w Polsce - przy czym rozumie się przez to legalny pobyt w Polsce, a więc osoba z Ukrainy musi posiadać prawo legalnego pobytu na podstawie dokumentu wydanego przez urząd do spraw cudzoziemców albo na podstawie legalności pobytu uzyskanej poprzez wpis do rejestru Straży Granicznej. Nie jest to uzależnione od obywatelstwa - jeśli więc Polak mieszka w innym państwie, to nie będzie mu przysługiwało takie wyrównanie. 

Dodatek do emerytury minimalnej także jest obliczany z uwzględnieniem okresów pracy w Ukrainie i jest to rodzaj wyrównania od sumy świadczeń wypłacanych z Ukrainy i z Polski.

ZUS zauważa, że z roku na rok skala tych dopłat wypłacanych obywatelom Ukrainy jest mniejsza. Obecnie jest to ok. 1 170 osób. Jest to wynikiem podejmowania pracy przez Ukraińców. W przypadku gdy przychód osiągany z tytułu pracy albo z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej przekracza wysokość dopłaty, to dana osoba traci do niej prawo. Inną przyczyną mniejszej ilości dopłat są także powroty do Ukrainy. 

Ważne: ZUS weryfikuje prawo do świadczeń zarówno na etapie składania wniosku jak i w całym okresie wypłaty. 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla jednak, że zapisów tej umowy nie można interpretować w taki sposób, że z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych finansowane są emerytury obywateli Ukrainy, którzy pracowali jedynie na terenie swojego ojczystego kraju. Zgodnie z przepisami każde państwo wypłaca bowiem świadczenie proporcjonalnie do długości okresów ubezpieczenia w tym kraju. 

Umowa o zabezpieczeniu społecznym zawarta z Ukrainą nie jest wyjątkiem. Polska zawarła kilkanaście takich umów, dzięki temu Polacy pracujący w Niemczech, Kanadzie, USA, Holandii czy Hiszpanii także będą mogli skorzystać z prawa do zabezpieczenia społecznego. Tego rodzaju umowy są wręcz standardem w dzisiejszym świecie. Podobne rozwiązania obowiązują na terenie całej Unii Europejskiej. Tego typu regulacje służą usuwaniu barier dla osób, które chcą uzyskać emeryturę, rentę czy zasiłek, i pracowały legalnie w większej liczbie państw, wpłacając składki do co najmniej dwóch różnych systemów.