Osoby przebywające na urlopach wychowawczych podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, pod warunkiem że nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie posiadają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych. Są także objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, jeśli nie mają innego tytułu do tego ubezpieczenia. Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne są w całości finansowane przez budżet państwa. Rozlicza je płatnik składek w dokumentach sporządzanych co miesiąc.
Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym zobowiązana jest poinformować płatnika składek o ustaleniu prawa do emerytury lub renty albo o posiadaniu innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Innym tytułem nie jest tytuł, z którego dana osoba nabyła prawo do urlopu wychowawczego.