Kwota zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika jest jego przychodem ze stosunku pracy. W miesiącu, w którym zwrot zostanie wypłacony zatrudnionemu (lub postawiony do jego dyspozycji), podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Wcześniej przychód ten został bowiem zaniżony o nienależnie potrącone składki na ubezpieczenia społeczne.
Przykład:
Z wynagrodzenia byłego pracownika na poczet składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (w części sfinansowanej przez ubezpieczonego) pracodawca pobrał omyłkowo więcej o 214,95 zł. Natomiast składka na ubezpieczenie zdrowotne została zaniżona o 16,60 zł. W wyniku korekty powstała nadpłata składek emerytalnej i rentowej, a niedopłata w składce zdrowotnej. Choć z pytania to nie wynika, wszystko wskazuje na fakt, że u pracownika została przekroczona roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tzw. limit 30-krotności), po której osiągnięciu składki na te ubezpieczenia nie powinny być już opłacane. Na skutek przeoczenia składki były jednak nadal odprowadzane.
W podstawie opodatkowania pracodawca uwzględnia kwotę zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (przed pomniejszeniem jej o pobraną składkę na ubezpieczenie zdrowotne). Od wyliczonej zaliczki zakład pracy odlicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy jej wymiaru. W tym przypadku będzie to różnica między składką zdrowotną odliczoną od zaliczki przed korektą a podlegającą odliczeniu po korekcie (podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne po korekcie została podwyższona, w związku z tym wyższa jest również kwota składki podlegającej odliczeniu od zaliczki).
Przykład:
Załóżmy, że zwrot nadpłaty na rzecz byłego pracownika nastąpi np. w sierpniu 2013 roku. Przychód w wysokości 214,95 zł trzeba pomniejszyć o koszty jego uzyskania. Nie ma tutaj znaczenia, że chodzi o byłego pracownika. Istotne jest, że w danym miesiącu uzyskał przychód ze stosunku pracy. Od wyliczonej zaliczki na podatek pracodawca odliczy składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 16,66 zł (tj. 214,95 zł × 7,75%).
Od kwoty zwróconej nadpłaty nie nalicza się składek na ubezpieczenia społeczne ani składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ustalając kwotę, którą należy zwrócić pracownikowi (netto), kwotę nadpłaty trzeba pomniejszyć o zaliczkę na podatek dochodowy oraz o kwotę niedopłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne: 214,95 zł – 111,25 zł = 103,70 zł, po zaokrągleniu 104 zł – podstawa opodatkowania,
104 zł × 18% = 18,72 zł – zaliczka na podatek (nie stosuje się kwoty zmniejszającej podatek, tzw. kwoty wolnej, jeśli pracodawca nie ma informacji, czy były pracownik podjął jakąś działalność zarobkową, z tytułu której przy rozliczaniu dochodu stosowana jest już kwota wolna),
18,72 zł – 16,66 zł = 2,06 zł, po zaokrągleniu 2 zł – zaliczka podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego,
214,95 zł – 2 zł – 16,60 zł (niedopłata składki zdrowotnej) = 196,35 zł – kwota netto do wypłaty byłemu pracownikowi.
Podstawa prawna:
- Art. 19 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).
- Art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, art. 27b, art. 32 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Izabela Nowacka, ekspert od świadczeń z ubezpieczeń społecznych
Zobacz także:
