Instrukcja bhp powinna być skonsultowana z możliwie jak najszerszym gronem załogi, od kierownictwa firmy do szeregowego pracownika, a przede wszystkim z pracownikiem służby bhp. O wielu szczegółowych sprawach można się dowiedzieć od samych pracowników, obsługujących poszczególne urządzenia w zakładzie pracy.
Główną treść instrukcji bezpiecznej pracy stanowią zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, którymi są:
- nieokreślone przez żaden przepis prawny, ale aprobowane przez pracodawcę oraz osoby kierujące pracą, reguły i procedury bezpiecznego postępowania wynikające z doświadczenia życiowego oraz przesłanek naukowo-technicznych (np. zawarte w poradnikach, podręcznikach, dokumentacji technicznej);
- nieunormowane prawem reguły wynikające z doświadczenia życiowego, rozwoju techniki i logicznego rozumowania, których przestrzeganie zapewnia faktyczne bezpieczeństwo pracy;
- pozaprawne normy postępowania, które są akceptowane przez pracowników nadzoru (np. mistrzów, brygadzistów, kierowników).
To pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy – a także pracownicy nadzoru (kierownicy, brygadziści, majstrowie) oraz sami pracownicy obsługujący maszyny i urządzenia techniczne tworzą zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, czyli w praktyce warunki niezbędne do wykonywania pracy w bezpieczny sposób.
Przede wszystkim od inwencji pracowników służby bhp zależy, jaką treść będzie miała dana instrukcja bhp. Należy przy tym dociekliwie zbadać konkretne stanowisko pracy oraz wziąć pod uwagę podpowiedzi zatrudnionych na nim pracowników.
Udostępniane pracownikom aktualne instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczą:
- stosowanych w firmie procesów technologicznych i wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników,
- obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych,
- postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi,
- udzielania pierwszej pomocy medycznej.
Instrukcje bhp powinny odpowiednio określać zarówno czynności do wykonania przed rozpoczęciem danej pracy, a także zasady i sposoby bezpiecznego jej wykonywania, jak również czynności do wykonania po zakończeniu tej pracy oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych, stwarzających zagrożenie życia lub zdrowia pracowników.
Podstawa prawna:
- art. 2374 § 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.),
- § 41 ust. 1 i 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz. 1650 ze zm.).
Kazimierz Żurawski, główny specjalista ds. bhp, współpracownik firmy doradztwa z zakresu prawa i ochrony pracy SEKA SA
Zobacz także: