Nadzwyczajna europejska interwencja w związku z cenami energii

Komisja Europejska wybiera więc inne rozwiązanie niż dopłaty do energii. Zdecydowała się zmniejszać rachunki za zużycie prądu po prostu poprzez zmniejszenia zużycia prądu. Zauważa, że do drastycznych podwyżek cen doszło na skutek niedopasowania zapotrzebowania na energię elektryczną i jej podaży. A to wynika między innymi z wykorzystywania przez Rosję dostarczanych przez nią surowców jako broni politycznej. 

Pomysłami Komisji Europejskiej na rozwiązanie problemów z wysokimi cenami energii są:
1) nadzwyczajne środki ograniczające zapotrzebowanie na energię elektryczną
2) wprowadzenie środków, które mają na celu redystrybucję nadwyżki dochodów sektora energetycznego na rzecz odbiorców końcowych. To związane jest także z wprowadzonymi już krokami prowadzącymi do oszczędzania gazu. Pisaliśmy o tym wcześniej w artykule: Unijny plan redukcji zapotrzebowania na gaz 

Długoterminowymi działaniami jest także praca nad poprawą płynności finansowej podmiotów rynkowych, dążenie do obniżenia ceny gazu, a także zmiana struktury rynku energii elektrycznej. 

Zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną jest zdaniem Komisji Europejskiej pierwszym krokiem. Uzasadniając ten pomysł zauważa, że zmniejszenie zapotrzebowania może doprowadzić do ogólnego uspokojenia rynku energii elektrycznej, w tym także odnieść pozytywny efekt w zakresie cen.

Istnieją pewne godziny szczytu - czyli okresy, w których zużycie energii elektrycznej jest największe. Wytwarzanie energii w tym czasie - zwłaszcza w elektrowniach opalanych gazem, ma wielki wpływ na cenę. Dlatego jako rozwiązanie KE przedstawia obowiązek redukcji zużycia energii elektrycznej o co najmniej 5% w wybranych godzinach szczytu cenowego. 

Obowiązkiem państw członkowskich ma być wskazanie 10% godzin (3-4 godziny dziennie) charakteryzujących się najwyższą ceną i zmniejszenie zapotrzebowania na energię w tym czasie. 

Ważne: Państwa członkowskie mają dążyć do zmniejszenia ogólnego zapotrzebowania na energię elektryczną o co najmniej 10% do 31 marca 2023 r. 

Producenci energii elektrycznej tzw. “inframarginalni”, którzy wykorzystują technologię generującą mniejsze koszty, przez co rozumie się nie tylko odnawialne źródła energii lecz także np. energię jądrową czy węgiel brunatny, mają mieć określone pułapy dochodów. Kwoty przekraczające ten pułap będą pobierane przez rząd państwa członkowskiego, aby obniżyć rachunki odbiorców energii. Ma się to odbywać w duchu solidarności na podstawie umów dwustronnych. Podobnie w duchu solidarności ma być pobierana opłata solidarnościowa od nadwyżek zysków pochodzących z działalności prowadzonej w sektorze ropy naftowej, węgla i rafinerii - nieobjętych zasadami dotyczącymi pułapu dochodów przedsiębiorstw inframarginalnych. Byłaby ona pobierana przez państwa członkowskie od tych zysków z 2022 r., które wzrosły o ponad 20% względem średnich zysków z poprzednich trzech lat.

Po raz pierwszy KE akceptuje stosowanie regulowanych cen energii, obejmujących kwoty poniżej kosztów co ma pomóc konsumentom i być rozszerzone również na małe i średnie przedsiębiorstwa. 

Proponowane rozwiązania mają nadzwyczajny charakter, co rodzi konieczność ograniczenia czasu ich obowiązywania. Przewiduje się, że pewnym minimum związanym z tymi przepisami w kontekście energii elektrycznej jest czas między 1 grudnia 2022 i 31 marca 2023 r. Taki sam termin końcowy przewidziany został dla przepisów dotyczących pułapy dochodów wytwórców inframarginalnych. Natomiast w przypadku opłaty solidarnościowej - ma być pobierana przez rok od wejścia w życie regulacji.