Najważniejsze ze zmian w ustawie to m.in. wprowadzenie jednego mechanizmu naliczania odsetek, zarówno w transakcjach między przedsiębiorcami, jak również z udziałem konsumentów. W ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych nowelizacja wprowadza wynikający wprost z dyrektywy mechanizm naliczania odsetek za opóźnienie według wzoru: stopa referencyjna NBP (minimalna cena, po jakiej bank centralny organizuje operacje otwartego rynku na rynku międzybankowym) plus 8 punktów procentowych.
Będzie jednolity system naliczania odsetek w obrocie cywilnoprawnym
Dnia 9 października 2015 r. Sejm uchwalił w końcowym kształcie nowelizację ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Ma ona zapewnić pełną zgodność krajowych przepisów z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE dotyczącą zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych.
Odsetki kapitałowe
Mechanizm uwzględniający w określaniu wysokości odsetek wprost jedną ze stóp NBP zastosowano też w Kodeksie cywilnym. Tak zwane odsetki kapitałowe (za korzystanie z cudzego kapitału) będą naliczane według wzoru: stopa referencyjna plus 3,5 punktu, natomiast odsetki za opóźnienie - stopa referencyjna plus 5,5 punktu.
Odsetki maksymalne
Nowelizacja wprowadza również zmiany w naliczaniu odsetek maksymalnych. Mechanizm ten oparty będzie także na stopie referencyjnej, zamiast - jak dotychczas - na stopie lombardowej NBP (maksymalny poziom oprocentowania kredytów udzielanych przez bank centralny bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych). Odsetki maksymalne będą stanowić dwukrotność odpowiednio - odsetek ustawowych kapitałowych lub odsetek ustawowych za opóźnienie. Jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, wówczas będą należały się odsetki maksymalne za opóźnienie. Przy tym postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy nowo uchwalonej ustawy.
Nowe przepisy mają umożliwić większą ochronę wierzycieli. Ponadto mają przyczynić się do zmniejszenia zatorów płatniczych i zwiększenia dyscypliny płatniczej. Uporządkowanie odsetek w obrocie cywilnoprawnym ma, zdaniem ustawodawcy, pozytywnie wpłynąć na relacje społeczno-gospodarcze. W razie wzrostu stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej wzrost poziomu odsetek maksymalnych będzie zbliżony do wzrostu stóp rynkowych. Nowy mechanizm ograniczy zatem ryzyko spirali zadłużenia. W dalszej kolejności ustawa będzie przesłana do prezydenta.
Sejm RP
ustawa z 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3760).
