Efektywność spółki można ocenić na podstawie analizy Du Ponta. Dzięki temu schematowi istnieje możliwość prześledzenia wskaźników i wartości składających się na rentowność kapitału własnego (ROE).
Wskaźnik ten jest bardzo często brany pod uwagę przez akcjonariuszy, pozwala bowiem ocenić, jaki zwrot uzyskają z zaangażowanego kapitału.
Przedstawione tabele zawierają przykładowe wyniki finansowe firmy oraz wielkości jej majątku obrotowego
Wybrane pozycje rachunku zysków i strat oraz bilansu firmy
Tabela 1.
Lp.
|
Pozycje z bilansu i RZiS
|
Suma
|
(1)
|
Zysk netto
|
3.700
|
(2)
|
Sprzedaż
|
912.518
|
(3)
|
Koszty
|
875.000
|
(4)
|
Suma aktywów
|
525.000
|
(5)
|
Kapitał własny
|
250.000
|
(6)
|
Aktywa obrotowe
|
185.000
|
w tym:
|
(7)
|
Należności
|
105.000
|
(8)
|
Zobowiązania bieżące
|
190.000
|
(9)
|
Stopa procentowa odpowiadająca kosztowi kapitału
|
10%
|
(10)
|
Podatek dochodowy
|
19%
|
Równanie Du Ponta dla tego przedsiębiorstwa prezentuje się następująco:
ROE = 0,41% × 1,738 × 2,10 = 1,48%
Przyjmijmy założenie, że zarządowi tej firmy udało się skrócić okres spływu należności o 5 dni (z 42 dni do 37 dni). Spowoduje to zmniejszenie wartości należności w bilansie:
Tabela 2.
1-dniowa sprzedaż
|
37-dniowa sprzedaż
|
Należności zmniejszą się o:
|
912.518/365 = 2.500,05
|
2.500,05 × 37 = 92.501,85
|
105.000 – 92.501,85 = 12.498,15
|
Przedsiębiorstwo w danym roku dysponowałoby większą
kwotą środków pieniężnych, które mogłoby zainwestować. Przy założeniu, że stopa procentowa wynosi 10% rocznie,
korzyści z tego tytułu byłyby następujące:
Tabela 3.
Zysk brutto
|
Podatek
|
Zysk netto
|
10% z 12.498,15 = 1.249,82
|
19% z 1.249,82 = 237,46
|
1.249,82 – 237,46 = 1.012,35
|
Stąd nowe wartości do równania Du Ponta są następujące:
Tabela 4.
Wyszczególnienie
|
Uwagi
|
Nowy zysk netto = 3.700 + 1.012,35 = 4.712,35
|
–
|
Sprzedaż bez zmian
|
–
|
Nowa suma aktywów 525.000 – 12.498,15 + 1.012,35 = 513 514,20
|
Dodatkowy zysk (1.012,35) jest w wyrażeniu pieniężnym, stąd zwiększa aktywa obrotowe
|
Nowy kapitał własny 250.000 + 1012,35 = 251.012,35
|
–
|
Nowe równanie Du Ponta (ROE) = 0,52% × 1,777 × 2,05 = 1,88%
Redukcja cyklu regulowania należności o 5 dni spowodowała wzrost rentowności kapitału własnego z 1,48% do 1,88%.
Przy założeniu, że dodatkowe środki pieniężne płynące ze skrócenia cyklu regulowania należności posłużą spłacie zobowiązań długoterminowych (co byłoby logiczną konsekwencją obniżenia kosztów finansowania – a więc tym samym wzrostu rentowności), badana firma odnotuje zmniejszenie kapitału obrotowego netto.
Tabela 5.
Wyszczególnienie
|
Kwota
|
KON na początku (6) – (8)
|
– 5.000,00
|
KON po operacji [(6) – 12.498,15 + 1.012,35] – (8)
|
– 16.485,80
|
Spadek o:
|
11.485,80
|
Julita Zdończyk, doradca w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania
dr Grzegorz Gołębiowski, pracownik naukowy SGH
Zobacz także: