Jakie prawa przysługują osobom, których dane są przetwarzane

Data: 31-08-2015 r.

Administratorzy danych muszą wiedzieć, że osobom, których dane przetwarzają, przysługują konkretne prawa. Mogą one żądać informacji o tym, jakie ich dane są wykorzystywane, a nawet w określonych przypadkach domagać się ich usunięcia. Skorzystanie z tych uprawnień oznacza dla ADO określone obowiązki i skutki prawne.

Każdej osobie, której dane osobowe są przetwarzane, przysługuje pewne minimum uprawnień i to niezależnie od tego, kto i na jakiej podstawie wykorzystuje jej dane. Osoba ta ma więc, na podstawie art. 32 ust. 1 uodo, prawo:

  • wnieść sprzeciw wobec przetwarzania jej danych w pewnych okolicznościach;

  • uzyskać wyczerpującą informację, czy zbiór, w którym są jej dane, w ogóle istnieje;

  • ustalić informacje o administratorze danych;

  • uzyskać informacje o celu, zakresie i sposobie przetwarzania danych oraz o tym, od kiedy przetwarza się w zbiorze dane jej dotyczące; może żądać też podania w powszechnie zrozumiałej formie treści tych danych;

  • pozyskać informacje o źródle, z którego pochodzą jej dane, chyba że ADO jest zobowiązany do zachowania w tym zakresie w tajemnicy informacji niejawnych lub zachowania tajemnicy zawodowej;

  • poznać informacje o sposobie udostępniania danych, a w szczególności informacje o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane te są udostępniane;

  • żądać uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania danych, czasowego lub stałego wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia, jeżeli są niekompletne, nieaktualne, nieprawdziwe lub zostały zebrane z naruszeniem ustawy albo są już zbędne do realizacji celu, dla którego zostały zebrane;

  • wnieść żądanie zaprzestania przetwarzania jej danych ze względu na jej szczególną sytuację.

Najważniejsze z tych uprawnień to prawo do sprzeciwu oraz prawo do kontroli i informacji.

Prawo do sprzeciwu

Przetwarzanie danych osobowych z reguły wymaga zgody osoby, której one dotyczą. Od tej generalnej zasady istnieją jednak wyliczone dokładnie w ustawie wyjątki, które pozwalają administratorom na przetwarzanie danych osobowych w określonych celach nawet bez tej zgody. Chodzi tu o sytuacje, gdy przetwarzanie danych jest niezbędne do:

  • wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego;

  • wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów ADO albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą.

Od takiego przetwarzania danych oraz od ich przekazania innemu administratorowi osoba, której dane są przetwarzane, może wnieść sprzeciw. Dla administratora danych osobowych będzie to oznaczało konieczność zaprzestania dalszego przetwarzania danych tej osoby.

Prawo kontroli i informacji

Kontrola zgodności przetwarzania danych osobowych z przepisami jest sprawowana nie tylko przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, ale także przez samego zainteresowanego. Każdy może bowiem żądać informacji odnośnie do przetwarzania jego danych osobowych przez określony podmiot. Podstawą prawną tych działań jest art. 32 ust. 1 pkt 1–5a ustawy o ochronie danych osobowych. Osoba zainteresowana nie może jednak korzystać z prawa do informacji częściej niż raz na 6 miesięcy (art. 32 ust. 5 uodo).

Informacja o prawach

Oprócz wyliczonych wyżej uprawnień informacyjnych z art. 32, na podstawie art. 33 ustawy osoba, której dane dotyczą, może także domagać się od administratora danych informacji o przysługujących jej prawach. Administrator musi to uczynić w ciągu 30 dni.

Obowiązek ten nie jest tylko „teoretyczny”, gdyż jego niedopełnienie może skutkować wymierzoną na podstawie art. 54 ustawy o ochronie danych osobowych karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Marcin Sarna, radca prawny

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Jak zatrzeć ślady po przeglądaniu Internetu?

pobierz

Wzór Polityki Bezpieczeństwa w ochronie danych osobowych

pobierz

Konfiguracja bezpieczeństwa. Windows 10

pobierz

10 sprytnych trików na szybkie obliczenia w Excelu

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 37719 )
Array ( [docId] => 37719 )