Konsekwencje popełnienia przestępstwa przez członka zarządu spółki

Jeżeli będzie to przestępstwo przeciwko:

• ochronie informacji (art. 265 – art. 269b kk),
• wiarygodności dokumentów (art. 270 – art. 277 kk),
• mieniu (art. 279 – art. 295 kk),
• obrotowi gospodarczemu (art. 296 – art. 309 kk),
• obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi (art. 310 – art. 316 kk),

bądź też przestępstwa opisane w art. 587, art. 590 oraz art. 591 ksh, to ich popełnienie po pierwsze wyklucza możliwość powołania skazanego na stanowisko członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej albo likwidatora. Natomiast osoba, która zostanie skazana za jego popełnienie, już w toku kadencji automatycznie traci możliwość dalszego sprawowania danej funkcji, a jej mandat wygasa z mocy prawa. Osoba taka powinna zostać niezwłocznie wykreślona z rejestru przedsiębiorców KRS.

Jeżeli wskutek utraty mandatu doszłoby do zmniejszenia się liczby zarządu poniżej minimalnego wskazanego w umowie spółki bądź też skazany był jedynym członkiem tego organu, trzeba niezwłocznie powołać na jego miejsce inną osobę. W przeciwnym razie brak ten paraliżował będzie bieżącą działalność spółki, a nawet może doprowadzić do ustanowienia dla spółki kuratora rejestrowego albo kuratora dla osoby prawnej. Warto dodać, że w obu przypadkach kurator uprawniony jest do podjęcia działań zmierzających do powołania zarządu, a gdy to nie byłoby możliwe – do wystąpienia do sądu z wnioskiem o rozwiązanie spółki i jej likwidację.

To wszakże nie są jedyne przypadki, w których popełnienie przestępstwa przez członka zarządu może mieć dla niego negatywne konsekwencje.

Sąd, skazując daną osobę również za inne niż ww. przestępstwo może – obok kary – orzec środek karny w postaci zakazu:

• zajmowania określonego stanowiska,
• wykonywania określonego zawodu,
• prowadzenia określonej działalności gospodarczej.

Sąd orzeknie taki środek karny, jeżeli sprawca nadużył przy popełnieniu przestępstwa stanowiska lub wykonywanego zawodu albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska lub wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Przedmiotowy zakaz orzeka się na okres od jednego do dziesięciu lat.

Co ważne, złamanie tego zakazu zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat trzech. Powołanie zatem takiej osoby na stanowisko członka zarządu, mimo orzeczonego środka karnego, skutkować będzie wszczęciem przeciwko niej kolejnego postępowania karnego, które może zakończyć się skazaniem oskarżonego na trzy lata pozbawienia wolności.

Do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, a także w przypadku skazania członka zarządu za inne przestępstwo niż omówione, gdy nie orzeczono opisanego środka karnego, nie pozbawia go automatycznie mandatu. To w gestii wspólników będzie ewentualne podjęcie uchwały o odwołaniu go z funkcji członka zarządu spółki.