Czy warto zostać franczyzobiorcą

Data: 13-11-2012 r.

Franczyza z jednej strony pozwala błyskawicznie wystartować z własnym biznesem, z drugiej jednak wiąże się z szeregiem opłat i brakiem biznesowej niezależności. Poznaj zalety i wady tego systemu, zanim podpiszesz umowę.

Franchising, to „metoda działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji towarów i usług, polegająca na otrzymaniu przez franchisobiorcę prawa sprzedaży we własnym imieniu określonych towarów i usług w ramach systemu marketingowego franchisodawcy z wykorzystaniem jego nazwy, znaków towarowych i doświadczeń techniczno-organizacyjnych” (zgodnie z brzmieniem wyroku Sądu Antymonopolowego w Warszawie z dnia 21 lipca 1992 r. w sprawie RUCH SA; sygn. akt XVII Amr 12/92, Wokanda z 1993 r., nr 1, poz. 34).

Franczyza, to zatem system prowadzenia działalności gospodarczej, który polega na tym, że pomysłodawca danego biznesu udostępnia swoim partnerom własne know-how oraz pełną wiedzę i wsparcie w zakresie prowadzenia firmy przez franczyobiorców, uprawniając ich przy tym do korzystania ze znaku firmowego franczyzodawcy.

Kształt umowy

Umowa franchisingu obejmuje z jednej strony zobowiązanie franczyzodawcy do udzielenia franczyzobiorcy tzw. pakietu franchisingowego (tj. zezwolenia na korzystanie z jego firmy, znaków towarowych, patentów, know-how, techniki prowadzenia działalności oraz aranżacji lokalu), natomiast z drugiej – zobowiązanie franczyzobiorcy do prowadzenia własnej działalności przy użyciu w/w narzędzi oraz do zapłaty ustalonego wynagrodzenia. Często umowa taka upoważnia franczyzodawcę także do monitorowania prawidłowości korzystania z udostępnionych technologii.

 

Kodeks cywilny w Polsce nie reguluje umów franchisingu. Dlatego umowy franczyzowe mogą zawierać elementy różnych umów i być dowolnie kształtowane przez obie strony układu. Powinny jednak precyzyjnie określać prawa i obowiązki zarówno franczyzobiorcy, jak i franczyzodawcy oraz dokładnie definiować wszelkie warunki współpracy, aby zapobiec nieporozumieniom i sporom.

Umowa franchisingu jest umową odpłatną, co potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8.10.2004 r.; sygn. akt VCK 67/03. Uznał wówczas, że przy interpretacji treści umowy pierwszorzędne znaczenie ma wykładnia oświadczenia woli stron.

Ile kosztuje franchising

Wysokość opłat dla franczyzobiorcy jest zróżnicowana, i zależy od zakresu i rodzaju usług świadczonych przez franczyzodawcę oraz od ich znaczenia (wagi) dla franczyzobiorcy.

Opłaty franczyzowe, to dla franczyzodawcy przychód brutto, który służy do pokrywania kosztów operacyjnych oraz wypracowania zysku. Z kolei franczyzobiorca za uiszczaną opłatę powinien uzyskać wysoką jakości obsługi.

Zwykle średnia wstępna (początkowa) opłata franczyzowa oscyluje w przedziale od 10% do 20% całości kosztów inwestycyjnych ponoszonych przez franczyzobiorcę na stworzenie i uruchomienie systemu franczyzowego. Najczęściej kształtuje się w granicach od 5 000 zł do 30 000 zł, ale w droższych systemach może wynieść np. 100 000 zł i więcej. Wraz z upływem czasu może być podniesiona, adekwatnie do rosnącej siły i sukcesu, jaki będzie zyskiwał dany system franczyzowy.

W trakcie współpracy franczyzobiorca musi także uiszczać tzw. opłatę bieżącą, która jest pobierana z tytułu korzystania przez franczyzobiorcę z pakietu franczyzowego.

Mogą istnieć także opłaty dodatkowe, które często dotyczą jakichś ekstra korzyści, jakie uzyskuje franczyzobiorca (np. z tyt. subfranczyzy). Ponadto wiele sieci franczyzowych pobiera od franczyzobiorców opłaty marketingowe, służące wspólnej promocji sieci.

Zalety i wady franchisingu

Do zalet wynikających z umowy franczyzy fachowcy zaliczają:

  • relatywnie niskie koszty uruchomienia działalności gospodarczej,
  • uzyskanie cennej wiedzy biznesowej oraz praktycznych wskazówek podnoszących efektywność działań,
  • dostęp do różnych świadczeń, ułatwiających odniesienie sukcesu (takich jak m. in.: szkolenia, wsparcie w wyborze korzystnej lokalizacji działalności, aranżacji lokalu, pomoc finansową dot. np. kalkulacji kosztów oraz prognozowania przychodów i zysków).

Współpraca franczyzowa, to jednak nie tylko zalety, ale i poważne wady. Są to:

  • konieczność wniesienia początkowej opłaty licencyjnej na rzecz franczyzodawcy,
  • obowiązek dokonywania comiesięcznych opłat za korzystanie z franczyzy,
  • ciągłe kontrolowanie franczyzobiorców przez franczyzodawców,
  • bardzo ograniczona niezależność w zakresie podejmowania decyzji biznesowych (począwszy od zakresu i kształtu oferty, poprzez działania promocyjne, po decyzje finansowe itd.).

Opracowanie redakcyjne: Honorata Krzyś

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Jak zatrzeć ślady po przeglądaniu Internetu?

pobierz

Wzór Polityki Bezpieczeństwa w ochronie danych osobowych

pobierz

Konfiguracja bezpieczeństwa. Windows 10

pobierz

10 sprytnych trików na szybkie obliczenia w Excelu

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 26151 )
Array ( [docId] => 26151 )