Czym jest teoria „X i Y” McGregora?

Dwa typy pracowników

Teoria X i Y jest opisem dwóch typów pracowników. Jest jednak czymś więcej niż tylko teorią, ponieważ jest w stanie zmienić Twoje postrzeganie pracowników. I okazuje się niezwykle przydatna, podczas planowania systemu motywacyjnego w firmie.

Co ciekawe, typ, do którego zalicza się pracownik, nie zależy w pełni od niego. Zależne jest to również od podejścia pracodawcy i sposobu, w jaki odbiera swoich pracowników.

Typ X

W typie X pracodawca charakteryzuje się nieprzychylnym przekonaniem o pracownikach. Zakłada, że są oni z natury leniwi, bez ambicji i zawsze będą starać się uniknąć pracy. Skutkuje to przeświadczeniem, że pracownik musi być stale nadzorowany i poddawany kontroli. Dochodzi do tego brak zaufania do pracowników, z którego wynika założenie, że zależy im zawsze tylko na wynagrodzeniu.

Jest to zgubne podejście. Pracodawca sam ogranicza firmę i pracowników. Hamuje to rozwój obu. Jedynym skutecznym sposobem motywacji dla pracodawcy jest kara wymierzona w pracownika. Obniża to morale i niszczy autorytet pracodawcy wśród pracowników, odbija się także na efektywności pracy.

Typ Y

Jest to przeciwieństwo typu X. Pracodawca ufa swoim pracownikom. Zakłada, że są oni ambitni, wykazują chęć samorozwoju i posiadają motywację do pracy. Pracownik tego typu jest samodzielny i potrafi stosować niekonwencjonalne rozwiązania. Czerpiąc przy tym radość z wykonywanego zadania.

Pracodawca wie, że samo osiągnięcie celu i swoboda działania są skuteczną motywacją dla pracownika. Przekłada się to bezpośrednio na efektywność wykonywanych obowiązków.

Typ, do którego zaliczani są pracownicy, zależy więc od nich samych lub od poglądu pracodawcy. Ja sam mogę zasugerować jedynie weryfikację poglądów i wybór typu Y. Pracownikowi zapewni to radość z pracy i rozwój kariery.