Podstawy funkcjonowania zawodu doradcy podatkowego, warunki wykonywania tego zawodu oraz organizacja i zasady działania samorządu doradców podatkowych zostały określone w ustawie z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym.
Uprawnienia do wykonywania czynności doradztwa podatkowego nabywa się po zdaniu egzaminu, zaliczeniu dwuletniej praktyki lub stażu równoważnego praktyce i złożeniu ślubowania. Sposób powoływania komisji egzaminacyjnej zapewnia rzetelność przebiegu egzaminu i oceny.
Na listę doradców może być wpisana tylko osoba nieskazitelnego charakteru, mająca wyższe wykształcenie, mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca z pełni praw publicznych.
Czynności doradztwa podatkowego obejmują:
- udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami;
- prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie;
- sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie;
- reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1.
Ponadto doradcy podatkowi mają także prawo występować przed sądami administracyjnymi w zakresie obowiązków podatkowych.