Zgodnie z art. 16 Kodeksu pracy, w zależności od możliwości i warunków, pracodawca ma zaspokajać potrzeby bytowe, kulturalne i socjalne pracowników. Przepis ten jest pewnego rodzaju podstawą do utworzenia Zakładowych Funduszy Świadczeń Socjalnych. Te działają na podstawie odrębnej ustawy. W art. 2 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych poznamy definicję działalności socjalnej. Są nią usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form:
Świadczenia z ZFŚS w okresie wypowiedzenia
Nawet pracownik w okresie wypowiedzenia ma prawo do świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Pracodawca nie może ograniczyć tego prawa jedynie ze względu na wypowiedzenie.
- wypoczynku
- dzialalności kulturalno-oświatowej
- sportkowo-rekreacyjnej
- opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych czy sprawowanej przez dziennego opiekuna bądź nianię, a także w przedszkolach,
- udzielanie pomocy materialnej - zarówno finansowej jak i rzeczowej
- pomocy na cele mieszkaniowe, która może być zwrotna bądź bezzwrotna, co dokładnie określa umowa.
Zobacz także: Wycieczka dla pracowników z ZFŚS – co z PIT
Pracodawca, który na dzień 1 stycznia danego roku kalendarzowego zatrudnia co najmniej 50 pracowników, tworzy Zakładowy Fundusz Pracy. Jeśli zatrudnia pomiędzy 20 a 50 pracowników - obowiązek utworzenia powstaje ze względu na wniosek zakładowej organizacji związkowej.
Zobacz: Rezygnacja z tworzenia ZFŚS przy 50 pracownikach
Uprawnieni do świadczeń z ZFŚS
Przyjrzyjmy się osobom uprawnionym do świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Zgodnie z art. 2 pkt. 5 ustawy o ZFŚS, osobami uprawnionymi są:
- pracownicy i ich rodziny
- emeryci i renciści
- byli pracownicy i ich rodziny
- inne osoby, którym pracodawca przyznał prawo do korzystania ze świadczeń, w przygotowanym regulaminie.
Zarówno dopłaty jak i świadczenia z funduszu, a dokładniej ich wysokość, jest uzależniona od sytuacji życiowej, rodzinnej i finansowej. Są to jedyne przesłanki, które muszą być brane pod uwagę.
Zobacz także: Komu można przyznać świadczenia finansowane z ZFŚS
Prawa do świadczeń pracownika na wypowiedzeniu
Zgodnie z art. 8 ustawy o ZFŚS usługi i świadczenia z funduszu są uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej. Podstawą jej oceny jest oświadczenie złożone przez pracownika. A zasady wypłaty określa regulamin stworzony przez pracodawcę w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową, bądź - jeżeli taka nie działa u pracodawcy - z przedstawicielem wybranym przez załogę, do reprezentowania interesów pracowników.
Zobacz także: Aktualny kalkulator odpisu na ZFŚS
Pracownik w okresie wypowiedzenia jest osobą uprawnioną zgodnie z przepisami ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Pracodawca nie ma uprawnień do tworzenia w regulaminie o którym mowa, innych warunków od których uzależnia wypłatę świadczeń, niż związane z kryterium socjalnym.
Ważne: Pracodawca nie może wyłączyć możliwości korzystania ze świadczeń z ZFŚS pracowników określonych ze względu na inne kryteria, niż kryterium socjalne.
Sam fakt, że pracownik przebywa w okresie wypowiedzenia, nie wpływa na jego sytuację życiową, rodzinną ani materialną. W związku z czym tego rodzaju wyłączenie jest niezgodne z przepisami ustawy.
Ważne: Niewykonanie obowiązków związanych z realizacją ZFŚS, bądź wykonywanie ich niezgodnie z ustawą wiąże się z odpowiedzialnością i karą grzywny.
Informacja umieszczona na oficjalnym portalu Państwowej Inspekcji Pracy - pip.gov.pl
