Warunki pracy dla uczniów i studentów

Kampania Państwowej Inspekcji Pracy o nazwie "Legitna praca" jest w pełni wspierana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Adresatami przede wszystkim są uczniowie i studenci, którzy wkraczają dopiero na rynek pracy, a także pracodawcy, zainteresowani takimi pracownikami w swoim zespole. 

Niestety, badania przeprowadzone przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia Pracy pokazują, że osoby w wieku od 18 do 24 lat częściej niż w przypadku starszych pracowników są narażone na poważny wypadek przy pracy. Wynika to z tego, że często nie mają jeszcze odpowiednich umiejętności i nie zostali właściwie przeszkoleni. Często nie wiedzą co im wolno, a co nie i jakie mają prawa, a nawet jeśli wiedzą - brakuje im pewności siebie, żeby te prawa egzekwować. Wydaje się też, że niektórzy pracodawcy czasem bagatelizują konieczność zapewnienia swoim młodym pracownikom odpowiedniej ochrony. 

Jeśli student lub uczeń, nieświadomy swoich praw, a często też niedojrzały jeszcze psychicznie czy fizycznie będzie pracował w nieodpowiednich warunkach, mogą one doprowadzić do rozwoju chorób zawodowych - niekiedy jeszcze w młodości, niekiedy w późniejszym etapie życia. 

W ramach kampanii Państwowa Inspekcja Pracy przypomina jakie prawa mają młodociani pracownicy. Przede wszystkim należy pamiętać, że można ich zatrudnić dopiero po ukończeniu 16 roku życia i jedynie do prac lekkich. Wyjątkiem jest zatrudnienie w celu przygotowania zawodowego, na które pozwala już ukończenie 15 roku życia. Pracą lekką jest takie zajęcie, które w żaden sposób nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego młodocianego pracownika. Dodatkowym wymogiem jest konieczność przedłożenia świadectwa lekarskiego, które potwierdzi, że podejmowanie pracy nie zagraża jego zdrowiu. 

Zatrudnienie nie może utrudnić realizacji obowiązku szkolnego. Jeśli pracownik nie ukończył 16 lat może pracować do 6 godzin na dobę, a po ukończeniu lat 16:
a) 8 godzin na dobę przy przygotowaniu zawodowym
b) 7 godzin na dobę przy lekkich pracach w wakacje. 

Jeśli w ciągu dnia, pracownik młodociany miałby pracować dłużej niż 4,5 godziny, to przysługuje mu przerwa o długości 30 minut, która jest wliczona do czasu pracy. 

Ważne: Pracownik młodociany nie może pracować w godzinach nadliczbowych. Pracodawca nie może także wyznaczyć go do pracy w porze nocnej. 

Pracodawca musi także pamiętać o tym, że niezależnie od okresu, w którym ma trwać umowa, zatrudnienie młodocianego wymaga formy pisemnej.