Związki zawodowe wzmacniają ochronę swoich członków

Dodatkowa ochrona przewidziana jest w projekcie ustawy zmieniającej Kodeks postępowania cywilnego. Dotyczy ona osób określonych w art. 32 ustawy o związkach zawodowych.  Nowa regulacja pojawiła się głównie z powodu alarmujących głosów organizacji związkowych. Wielokrotnie twierdziły one, że ochrona ich członków jest iluzoryczna. A toczące się później latami postępowania sądowe o przywrócenie nie dają odpowiedniego poziomu ochrony. A przecież członek organizacji związkowej reprezentujący interesy pracowników wobec pracodawcy, nie może bać się konsekwencji zwolnienia z pracy. 

Zgodnie z przywołaną regulacją, jeśli nie mamy do czynienia z postępowaniem upadłościowym, likwidacją pracodawcy albo innych przypadkami wskazanymi w szczegółowych przepisach, pracodawca potrzebuje zgody zakładowej organizacji związkowej, aby:
1) wypowiedzieć lub rozwiązać stosunek pracy
2) zmienić jednostronnie warunki pracy lub warunki wynagradzania
osobie wskazanej w uchwale zarządu zakładowej organizacji związkowej, upoważnionej do reprezentowania organizacji wobec pracodawcy albo osoby dokonującej czynności z zakresu prawa pracy za pracodawcę. 

Osoba o której mowa może być:

• członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej
• inna osoba będąca członkiem organizacji związkowej

- ważne jest jedynie, że jest ona odpowiedzialna do reprezentowania organizacji. 

Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje nowe możliwości dla takiej osoby. Jeżeli zostanie ona zwolniona przez pracodawcę, bez uprzedniej zgody, będzie mogła domagać się zatrudnienia. Nie chodzi jednak tutaj o domaganie się przywrócenia do pracy. Jest to stara instytucja, której z pewnością nie trzeba wyjaśniać. 

Projekt wprowadza nowe żądanie, dotyczące dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego zakończenia postępowania dotyczącego właśnie żądania przywrócenia do pracy bądź odwołania od wypowiedzenia. 

Ważne: Obowiązek zatrudnienia do czasu prawomocnego zakończenia postępowania może nałożyć na pracodawcę sąd. 

Zatrudnienie w czasie toczącego się postępowania nie dzieje się z urzędu. Musi o to wnioskować sam pracownik w oddzielnym piśmie procesowym. Musi się w nim zawierać również uzasadnienie tego żądania. 

Z takim żądaniem sąd zwraca się do pracodawcy. Ten ma 3 dni na odpowiedź. Całą sprawę sąd rozpoznaje na posiedzeniu jawnym w terminie nie dłuższym niż 4 tygodnie od dnia złożenia żądania przez pracownika albo złożenia odpowiedzi pracodawcy, w zależności które zdarzenie ma późniejszą datę. 

W posiedzeniu mogą brać udział pracownik, pracodawca oraz członkowie zarządu zakładowej organizacji związkowej do której należy pracownik. Obecność wymienionych osób nie jest obowiązkowa, w związku z czym sąd rozpatrzy sprawę także wtedy, gdy nie stawią się oni na posiedzenie, z powodu usprawiedliwionej nieobecności.  Postanowienie sądu jest uzasadnione z urzędu i doręczane stronom. 

Na postanowienie przysługuje zażalenie, które także w terminie 4 tygodni od wpływu jego lub odpowiedzi na nie,  jest rozpatrywane przez sąd II instancji. Postanowienie sądu II instancji jest prawomocne i podlega natychmiastowemu wykonaniu bez nadawania klauzuli wykonalności. 

Postępowanie w sprawie dopuszczenie do pracy w czasie postępowania jest postępowaniem obocznym wobec głównego - dotyczącego przywrócenia do pracy albo odwołania od wypowiedzenia. Nie wstrzymuje też jego biegu. 

Jeżeli sąd przyzna rację pracownikowi, pracodawca będzie miał obowiązek przywrócić pracownika do pracy na poprzednich warunkach. Może jeszcze mieć obowiązek wypłaty odszkodowania i zapłaty na rzecz Funduszu Aktywizacji Zawodowej.