Zanieczyszczenie światłem

Rzecznik Praw Obywatelskich pisze do  minister klimatu i środowiska w sprawie zanieczyszczenia światłem. Podkreśla, że szkodzi ono zdrowiu, a nawet życiu obywateli - głównie ze względu na pogłębianie bezsenności i konsekwencje tego stanu. Dodatkowo - ma to niekorzystny wpływ na faunę, florę i krajobraz. Jego zdaniem dotychczasowe regulacje prawne nie są wystarczające. 

RPO w swoim piśmie prosi szefową resortu klimatu o wskazanie, czy w ogóle przewiduje - a jeśli tak, to jakie formy przeciwdziałania zanieczyszczeniu światłem będą podejmowane. 

Potrzebę regulacji kwestii związanych z oświetleniem RPO wywodzi z przepisów konstytucyjnych związanych z ochroną środowiska i przeciwdziałaniu negatywnym dla zdrowia skutkom jego degradacji. Jego zdaniem potrzebna jest spójna, zrównoważona polityka oświetlenia zewnętrznego. Co stoi niejako w opozycji do istniejących aktualnie szczątkowych regulacji. 

Oświetlenie zewnętrzne to zdaniem RPO nie tylko dynamiczne reklamy, które są problematyczne dla osób mieszkających w pobliżu i mogą negatywnie wpłynąć na kierowców, odwracając ich uwagę, lecz także całokształt zewnętrznego oświetlenia znajdującego się w przestrzeni publicznej.

Brak spójnej regulacji sprawia, że organy odpowiedzialne za ochronę środowiska nie mogą walczyć z zanieczyszczeniem światła. Na dowód tego twierdzenia RPO przytacza pismo Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z lipca 2021 r. Czytamy w nim, że ze względu na brak uregulowania emisji światła w krajowych i wspólnotowych przepisach w zakresie ochrony środowiska, nie może się stać ona przedmiotem kontroli przeprowadzanej przez Inspekcję Ochrony Środowiska.  

RPO zastrzega jednocześnie, że nie chodzi o ograniczanie niezbędnego oświetlenia, które ma pozytywny wpływ na poprawę bezpieczeństwa np. na drogach. Celem regulacji ma być ograniczenie uciążliwości i szkodliwości oświetlenia. Taką drogą poszły także inne państwa, wprowadzając przepisy, które zawierają godzinowe bądź obszarowe zróżnicowanie natężenia światła, czy zasady zgodnie z którymi światło oświetlenia zewnętrznego nie może być kierowane poza obszar chodników czy jezdni. 

Aspekt adekwatnego do potrzeb gospodarowania światłem jest również ważny ze względów ekonomicznych - zaznacza Rzecznik Praw Obywatelskich w swoim piśmie.