Dożyć do hospicjum

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniuje w sprawie leczenia paliatywnego w Polsce, m.in. na skutek doniesień Gazety Wyborczej. Pisma kierowane do ministra zdrowia i prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia zawierają wyrazy zaniepokojenia o losy pacjentów kierowanych do leczenia w hospicjach. Kolejki są długie, dla niektórych cierpiących na choroby onkologiczne na tyle długie, że nie są w stanie doczekać swojej kolejki. Hospicja są niedofinansowane, brakuje kadry, brakuje też pieniędzy na zatrudnienie. 

Aktualna sytuacja w hospicjach to także pokłosie pandemii. Kiedy cała uwaga była skierowana na walkę z coronawirusem, wiele badań zostało zaniedbanych. Wiele szpitali ograniczyło przyjęcia, niektóre - jak na przykład Wielkopolskie Centrum Onkologii - zostały zamknięte. W czasie pandemii - szczególnie na jej początkach - także sami chorzy przerywali leczenie z obawy przed zakażeniem. Kiedy pandemia przycichła, dla niektórych pacjentów jest już za późno i pozostaje jedynie leczenie paliatywne. Eksperci twierdzą, że konsekwencją będzie więcej zgonów i będzie to widoczne jeszcze przez kilka lat. 

Niedomaga także system finansowania i organizacji leczenia pacjentów onkologicznych, który został dodatkowo obciążony koniecznością finansowania leczenia pacjentów z Ukrainy. 

System opieki paliatywnej znalazł się więc w patowej sytuacji - z jednej strony większa liczba pacjentów, z drugiej - niewystarczające środki na finansowanie opieki. Niestety największe koszty tej sytuacji poniosą chorzy na choroby onkologiczne. Wzrost kosztów leczenia, podyktowany dodatkowo poziomem inflacji, w żaden sposób nie jest pokryty podwyżkami przyznanymi z NFZ. 

Brakuje personelu w ośrodkach radioterapii, gdzie wielu pacjentów jest naświetlanych, by uśmierzyć ból. Zresztą brakuje także lekarzy i pielęgniarek - nie tylko w hospicjach. 

Pieniądze z NFZ nie wystarczają na na pokrycie kosztów działania hospicjum. Często muszą one sięgać po dodatkowe wsparcie, a jego wielkość uzależniona jest m.in. od miejsca w którym działa. 

RPO przypomina o orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 20 listopada 2019 r., które wskazuje, że całkowity koszt finansowy udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej spoczywa na NFZ. 

Stoimy przed realną groźbą zniknięcia z mapy placówek opieki paliatywnej hospicjów pozarządowych, ze względu na brak środków na ich finansowanie. W jaki sposób wówczas uda się - już na tym etapie mocno kulejące zobowiązanie wyrażone w art. 68 Konstytucji, które zobowiązuje do szczególnej opieki władz publicznych nad osobami starszymi.