Ochrona tajemnicy zawodowej lekarzy musi być wzmocniona

Przepisy przewidują określone sytuacje, w których tajemnica lekarza nie obowiązuje.

Następuje to m.in. wtedy, gdy:

• zwolnienie z tajemnicy jest przewidziane inną ustawą,
• badanie lekarskie zostało przeprowadzone na żądanie uprawnionych, na podstawie odrębnych ustaw, organów i instytucji (wówczas tajemnica nie obowiązuje w stosunku do tych organów i instytucji),
• zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób (art. 40 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarz dentysty i w art. 13 i 14 ustawy z 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta).

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zawarło wątpliwości w apelu wystosowanym na podstawie i w wykonaniu stosownej uchwały XII Krajowego Zjazdu Lekarzy (Apel nr 6/15/P-VII Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z 18 września 2015 r. do ministra zdrowia w sprawie podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do zapewnienia należytej ochrony tajemnicy lekarskiej).

Środowisko lekarskie postuluje, aby przepisy wskazywały, że „w zakres tajemnicy lekarskiej wchodzą wszystkie informacje pozyskane w trakcie procesu opieki zdrowotnej”.  

Podstawowymi zarzutami pod adresem aktualnych rozwiązań prawnych jest przede wszystkim niedookreślenie zakresu informacji objętych tajemnicą lekarską, odesłanie do innych, bliżej nieokreślonych ustaw mogących zobowiązywać lekarza do ujawnienia informacji chronionych tajemnicą oraz związane z tym problemy natury interpretacyjnej.

Ponadto w apelu krytykowany jest brak precyzyjnych przepisów, które w sposób wyraźny wskazywałyby upoważnienie danego organu państwowego do pozyskania danych objętych tajemnicą lekarską oraz niejasne odesłanie do innych ustaw, które mogłyby wyłączać określone informacje spod tajemnicy.

Za rozwiązanie modelowe uchodzi art. 180 § 2 Kodeksu postępowania karnego, zgodnie z którym w postępowaniu karnym lekarz może zostać przesłuchany na okoliczności objęte tajemnicą lekarską tylko i wyłącznie decyzją sądu oraz tylko i wyłącznie wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu. Przepis ten zwolnienie lekarza z tajemnicy poddaje decyzji niezawisłego i niezależnego sądu.