Pacjentowi przysługuje zagwarantowane w Konstytucji RP prawo do pozyskiwania i ochrony informacji o jego zdrowiu. Konsekwencją tego są obowiązki lekarza: informacyjny oraz zachowania tajemnicy lekarskiej.
Relacja między lekarzem, a pacjentem w równej mierze jest dla nich trudna. Jej ograniczenia wynikają z indywidualnego pojęcia tego, co wstydliwe - o czym mówić można swobodnie, a o czym nie.
Co miesiąc do Rzecznika Praw Pacjenta wpływa kilka skarg od chorych i ich rodzin. Żalą się na złe traktowanie praktycznie w każdej placówce medycznej. Twierdzą, że lekarze odnoszą się do nich z niechęcią, mówią hermetycznym językiem. Lekarz powinien wytłumaczyć do czego służą badania i jak przedstawia się rola prewencji i terapii. Niedopuszczalne jest przekazywanie wiadomości o stanie zdrowia pacjenta na korytarzu, a bardzo często tak się dzieje.
Lekarze skarżą się, że nikt ich nie uczył, jak rozmawiać z pacjentami. Jednak wytrawni medycy przyznają, że taka rozmowa może dać lekarzowi wszystkie informacje potrzebne do postawienia diagnozy.Ale należy też wypytać o szczegóły i pozwolić choremu mówić.
Terapia słowem sukcesem placówki medycznej
Umiejętność rozmowy lekarza z pacjentem decyduje w 60% o skuteczności wizyty.
W czasie pierwszego spotkania pacjent przekonuje się do kompetencji medycznych lekarza i jego podejścia do zawodu.
Niemal połowa ludzi zgłaszających się na leczenie potrzebuje przede wszystkim rozmowy, a nie medykamentów czy skierowania na dziesiątki badań – przekonują psycholodzy z uniwersytetu w Liverpoolu. W ten sposób pacjenci leczą swoje bóle, depresje, nawet kołatanie serca. Niezależnie od poziomu wiedzy fachowej, wyższy stopień powodzenia uzyskują ci lekarze, którzy potrafią stworzyć klimat pełnej zrozumienia rozmowy. Taka postawa lekarza pozwala pacjentowi zmniejszyć dystans.
Właściwa struktura komunikacji z pacjentem
Umiejętnością komunikacyjną, która w tej materii ma największe zastosowanie jest zdolność aktywnego słuchania. W rozmowie na tematy ze strefy intymności należy zawsze dać czas na wypowiedź i namysł.
Ważne jest, aby pytania miały charakter otwarty, a pacjent nie czuł się osaczony. Nawet najbardziej specyficzne problemy pacjenta nie zwalniają lekarza od dbałości o zachowanie struktury rozmowy, dzięki której uzyska niezbędne informacje i zainicjuje proces leczenia.
Spotkanie z pacjentem, którego problemy uaktywniają jego osobiste granice i dotykają choroby w centrum jego sfery intymności, mobilizują lekarza do szczególnej uwagi i do wejścia na szczyty umiejętności komunikacyjnych.
Iwona Jakubiak, specjalista zdrowia publicznego.
Zobacz także:
