Dyrektor w sądzie pracy – jakich argumentów użyć w sporze z pracownikiem w świetle wdrażanej reformy oświaty

W związku z wprowadzeniem nowej regulacji modyfikującej konstrukcję stanu nieczynnego powstała wątpliwość, czy nauczyciel może odwołać się do sądu pracy od przeniesienia w stan nieczynny. Wszak zgodnie z nowymi przepisami przeniesienie w stan nieczynny w gimnazjum (a w kolejnych latach szkolnych – w szkołach, w których będą istnieć klasy dotychczasowego gimnazjum) następuje wskutek decyzji dyrektora szkoły, a nie wniosku nauczyciela. Mogłoby więc wydawać się, że skoro mamy tu do czynienia z decyzją dyrektora, to nauczyciel powinien mieć możliwość jej weryfikacji przed sądem pracy.

W ocenie autora z takim stwierdzeniem nie można się zgodzić. Choć bowiem przejście w stan nieczynny następuje wskutek decyzji dyrektora, to jednak konieczna do tego jest również zgoda nauczyciela. Brak zgody wprawdzie uprawnia dyrektora do wręczenia nauczycielowi wypowiedzenia, ale nie skutkuje automatycznym rozwiązaniem stosunku pracy. Przeniesienia w stan nieczynny nie można więc utożsamiać ani z wypowiedzeniem ani z jednostronną zmianą warunków pracy i płacy. Oznacza to, że nauczycielowi prawo do odwołania do przeniesienia w stan nieczynny nie przysługuje. Uprawnienie takie aktualizuje się dopiero po odmowie przeniesienia, na etapie wypowiedzenia.

Jak wynika z powyższego, nauczyciel może odwołać się do sądu pracy jedynie od wręczonego wypowiedzenia stosunku pracy. Warto zaznaczyć, że nauczyciele nie zostali pozbawieni tego uprawnienia nawet w okresie wdrażania reformy oświaty. Od stycznia 2017 r. obowiązuje nowy 21-dniowy termin na złożenie odwołania od wypowiedzenia sądu pracy – w miejsce dotychczasowego 7-dniowego. Termin ten, tak jak dotychczas liczy się od momentu, w którym nauczyciel miał możliwość zapoznania się z wręczonym wypowiedzeniem.

Pierwszym krokiem dyrektora w związku z wszczętym postępowaniem powinno być złożenie pisemnej odpowiedzi na pozew. Odpowiedź tę należy złożyć do sądu w dwóch pisemnych egzemplarzach wraz z załącznikami, a także – na żądanie sądu – z aktami osobowymi nauczyciela lub pracownika, który złożył odwołanie. Co do zasady odpowiedź na pozew wnosi się najpóźniej przed pierwszą rozprawą, chyba że termin na wniesienie odpowiedzi wyznaczy sąd. Przekroczenie terminu poskutkuje zwrotem odpowiedzi na pozew.

Co istotne, w odpowiedzi na pozew należy podnieść wszelkie twierdzenia i złożyć wszelkie wnioski dowodowe (dokumenty, wnioski o przesłuchanie świadków itp.), jakie dyrektor chce podnieść lub złożyć w sprawie. Późniejsze twierdzenia lub dowody zostaną pominięte przez sąd jako spóźnione, chyba że pracodawca chyba że strona uprawdopodobni, że

• nie zgłosił ich w odpowiedzi na pozew bez swojej winy lub,
• uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy lub,
• występują inne wyjątkowe okoliczności.

W dalszej części postępowania strony składają oświadczenia w formie ustnej na rozprawie bądź w dalszych pismach przygotowawczych. Należy przy tym pamiętać, że złożenie pisma przygotowawczego jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy zezwoli na to sąd. Z tego względu warto skoncentrować całą linię obrony już w odpowiedzi na pozew.