W okresie do 31 sierpnia 2023 roku na dyrektorach szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego ciążył będzie obowiązek informowania właściwego organu nadzoru pedagogicznego (kuratora oświaty) o wolnych stanowiskach pracy dla nauczycieli. Obowiązek ten dotyczy dyrektora każdej szkoły samorządowej, w tym również przedszkola, a także placówek oraz zespołów samorządowych. Do podawania informacji o wolnych stanowiskach pracy nie będą natomiast zobligowani dyrektorzy szkół publicznych innych niż samorządowe (np. stowarzyszeniowych), a także szkół niepublicznych, w tym także o uprawnieniach publicznych.
Informowanie kuratora oświaty o wolnych miejscach pracy i prawo pierwszeństwa – nowości kadrowe od 1 kwietnia
Począwszy od 1 kwietnia 2017 roku na dyrektorach szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego spoczywają nowe obowiązki kadrowe. Jednym z nim jest obowiązek informowania organu nadzoru pedagogicznego o wolnych nauczycielskich stanowiskach pracy. Z obowiązkiem tym koresponduje przysługujące niektórym grupom nauczycieli prawo pierwszeństwa w zatrudnieniu na wolnym stanowisku, które musi być przez dyrektora respektowane. Niestety przepisy regulujące te zagadnienia zostały sformułowane dość enigmatycznie. Największe kontrowersje wynikają z braku ustawowej definicji wyrażenia „wolne stanowisko pracy”. Występujące wątpliwości staramy się rozwiać, proponując bezpieczne i dogodne rozwiązania dla dyrektorów.
Dyrektor informuje o wolnym etacie nauczycielskim…
Informować należy jedynie o wolnych nauczycielskich stanowiskach pracy. Dyrektor nie musi więc przekazywać kuratorowi oświaty informacji na temat wolnych etatów niepedagogicznych (niemniej jednak w odniesieniu do stanowisk urzędniczych konieczne jest przeprowadzenie naboru), w tym również odnośnie stanowiska asystenta nauczyciela, asystenta wychowawcy świetlicy, czy pomocy nauczyciela.
…zarówno w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć…
Przepisy nie określają, jak należy rozumieć sformułowanie „wolne stanowisko pracy” ani też nie wskazują, jakie dane powinna zawierać informacja. Wydaje się jednak, że dyrektor jest obowiązany informować kuratora o każdym wolnym nauczycielskim stanowisku pracy. Dotyczy to zarówno stanowisk w pełnym, jak i w niepełnym wymiarze zajęć, gdyż ustawodawca nie wskazuje, że wolnym stanowiskiem pracy jest tylko stanowisko w pełnym wymiarze.
…na czas nieokreślony, a także określony
Z całą pewnością obowiązek informacyjny obejmuje jedynie stanowiska pracy, a więc dotyczy tylko i wyłącznie stosunku pracy, a nie stosunku cywilnoprawnego. Ustawa nie precyzuje natomiast, czy wolnym stanowiskiem pracy jest stanowisko, które może być zajmowane tylko na czas określony. Wobec tego należy przyjąć, że dyrektor powinien informować również o stanowiskach pracy na czas określony. Wydaje się natomiast, że obowiązek informacyjny obejmie zatrudnienia na zastępstwo, gdyż w tym przypadku nie można mówić o wolnym stanowisku pracy (jest ono jedynie tymczasowo zwolnione).
Prawo pierwszeństwa dla nauczycieli w stanie nieczynnym
Obowiązek informowania o wolnych stanowiskach pracy jest ściśle związany z tzw. prawem pierwszeństwa. Otóż w okresie do 31 sierpnia 2020 roku nauczycielom:
- przeniesionym w stan nieczynny,
- którzy otrzymali informację o przeniesieniu ich w stan nieczynny z początkiem kolejnego roku szkolnego,
- którzy złożyli wniosek o przeniesienie w stan nieczynny,
- z którymi rozwiązano stosunek pracy w wygaszanych gimnazjach w roku szkolnym 2018/2019 (w ostatnim roku szkolnym funkcjonowania gimnazjum), od dnia wypowiedzenia im stosunku pracy,
ma przysługiwać prawo pierwszeństwa w zatrudnieniu na wolnych stanowiskach pracy w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Jeśli nauczyciel posiadający prawo pierwszeństwa aplikuje na dane stanowisko w szkole samorządowej i spełnia wymagania formalne, wówczas dyrektor szkoły ma obowiązek zatrudnienia go na stanowisku objętym ogłoszeniem.
Przykład:
Dyrektor szkoły podstawowej w maju 2017 roku przekazał informację o wolnym stanowisku pracy nauczyciela matematyki. Na stanowisko zgłosiło się w lipcu dwóch kandydatów. Jeden z nich przebywał do 28 lutego 2017 roku w stanie nieczynnym i jego stosunek pracy uległ wygaśnięciu. Natomiast drugi kandydat otrzymał informację o przeniesieniu w stan nieczynny, jednak nie wyraził na to zgody, po czym wręczono mu wypowiedzenie stosunku pracy. Czy dyrektor musi zatrudnić pierwszego nauczyciela?
Niekoniecznie. Pierwszy nauczyciel nie dysponuje już prawem pierwszeństwa, gdyż utracił je w momencie upływu okresu stanu nieczynnego i wygaśnięcia stosunku pracy. Wybór kandydata do zatrudnienia w opisanym przypadku zależy więc od uznania dyrektora szkoły.
Reasumując…
… przepisy reformujące system oświaty nakładają na dyrektorów szkół, przedszkoli, placówek i zespołów samorządowych dodatkowe obowiązki:
- informowania właściwego kuratora oświaty o wolnych nauczycielskich stanowiskach pracy – w okresie do 31 sierpnia 2020 roku,
- zatrudniania w pierwszej kolejności na tych stanowiskach nauczycieli dysponujących tzw. prawem pierwszeństwa.
Podstawa prawna:
- Ustawa z 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 60) – art. 220 ust. 2, art. 224.
- Ustawa z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 1379 z późn. zm.) – art. 18, art. 22 ust. 1, art. 35 ust. 1 i 4.
Zaloguj się, aby dodać komentarz
Nie masz konta? Zarejestruj się »
