Których pracowników skierować na badania lekarskie, by nie narazić się na kary

To dyrektor odpowiada za skierowanie zatrudnionych osób na badania wstępne, okresowe i kontrolne oraz wyegzekwowanie od pracowników przeprowadzenia tych badań we właściwym terminie. Jeżeli pracownik z winy pracodawcy nie może wykonywać swoich obowiązków – zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas niewykonywania obowiązków.

Pracownik posiadający aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania nie musi być kierowany na wstępne badania lekarskie, pod warunkiem że dyrektor stwierdzi, że warunki pracy w przedszkolu lub szkole są zgodne z warunkami pracy u poprzedniego pracodawcy. Osoby przyjmowane do pracy podlegają wstępnym badaniom lekarskim, jeżeli nie są:

1) przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;

2) przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych. Dotyczy to także przyjmowania do pracy osoby pozostającej w stosunku pracy z innym pracodawcą.

Zwolnienie ze wstępnych badań lekarskich dotyczy tylko sytuacji, gdy zatrudniany pracownik posiada skierowanie na badania wydane nie wcześniej niż 1 kwietnia 2015 r., tj. na podstawie obowiązujących od tego dnia wzorów i przepisów.

Każdy pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim, które należy przeprowadzać:

• co 2 lata – przy narażeniu na wdychanie szkodliwych pyłów lub oparów,
• co 3  lata – w zakładzie pracy, gdzie panuje gorący mikroklimat,
• co 4 lata – przy stałym korzystaniu z komputera,
• co 5 lat – przy innej pracy biurowej oraz na stanowisku nauczyciela.

W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Obowiązek skierowania na badania spoczywa na dyrektorze – pracownik nie musi dostarczać orzeczenia z własnej inicjatywy.

Jeżeli na danym stanowisku zmieniły się warunki pracy, dyrektor musi skierować pracownika na dodatkowe badania, tak by orzeczenie lekarskie było adekwatne do aktualnych warunków pracy, określonych w skierowaniu na badania.

Wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Wzór skierowania stanowi załącznik nr 3a do rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r.

Za brak badań lekarskich pracowników odpowiada dyrektor przedszkola lub szkoły. Ich brak stanowi naruszenie przepisów bhp i podlega karze grzywny od 1.000 do 30.000 zł.

Więcej na temat obowiązku skierowania pracownika na badania lekarskie w czasopiśmie "Zarządzanie Przedszkolem. Rozwiązania dla zaawansowanych".

Orzecznictwo:

• wyrok Sądu Najwyższego z 21 czerwca 2005 r., sygn. II PK 319/04,
• wyrok Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2002 r., sygn. I PK 44/02.