Rozwój zawodowy nauczyciela a redukcja zatrudnienia w szkole

Kategoria: Stosunek pracy
Data: 09-11-2012 r.

Dążenie do rozwoju osobistego jest ujęte w Karcie Nauczyciela jako jeden z obowiązków nauczyciela. Nie można jednak traktować tego zapisu jako bezwzględnego kryterium stanowiącego warunek zatrudnienia. Rozwój zawodowy nauczyciela powinien być jednak uwzględniany przez dyrektora szkoły w przypadku konieczności zmniejszenia zatrudnienia.

Zaniechanie przez nauczyciela podnoszenia kwalifikacji zawodowych nie daje prawnych podstaw do rozwiązania z nim stosunku pracy. Odmowa uczestniczenia w kursach i szkoleniach nie powinna być zagrożona sankcją zwolnienia – również w przypadku odmowy przyjęcia skierowania od dyrektora placówki.

Nie oznacza to jednak, że nauczyciel nie musi uczestniczyć w doskonaleniu zawodowym. Zaprzestanie podnoszenia kwalifikacji i rozszerzania wiedzy może prowadzić do negatywnej oceny pracy pedagoga. Zaangażowanie w rozwój zawodowy będzie brane pod uwagę również w momencie zakwalifikowania nauczycieli do zwolnienia (w przypadku konieczności ograniczenia zatrudnienia).

Brak rozwoju zawodowego nauczyciela jako kryterium kwalifikujące do zwolnienia

Nauczyciel odmawiający podnoszenia kwalifikacji zawodowych może zostać zwolniony w momencie, kiedy zajdzie potrzeba zmniejszenia liczby oddziałów w szkole bądź zmian planu nauczania, wymuszających redukcję zatrudnienia nauczycieli (art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela). Wówczas dyrektor szkoły musi dokonać wyboru osoby, która zostanie zwolniona na podstawie obiektywnych przesłanek.

Wyrok Sądu Najwyższego z 5 lipca 2002 r. (I PKN 301/01) wskazuje na konieczność kierowania się weryfikowalnymi kryteriami, wśród których wymienione zostały kwalifikacje i doświadczenie w wykładaniu przedmiotu. Oznacza to, że w sytuacji konieczności dokonania redukcji etatów decyzja o wyborze zwalnianych nauczycieli będzie rozstrzygana również w oparciu o kwalifikacje zawodowe zdobyte w toku rozwoju osobistego oraz z uwzględnieniem wyników osiąganych przez uczniów.

 

Rozwój zawodowy nauczyciela nie jest więc obowiązkiem, którego niezrealizowanie grozi wyciągnięciem bezpośrednich konsekwencji. Nie może być przyczyną rozwiązania stosunku pracy, kiedy nie istnieją przesłanki do redukcji zatrudnia. Jednocześnie jednak orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje na możliwość rozliczania pedagogów z realizowania zasady nieustannego dążenia do rozwoju osobistego.

Podstawa prawna:

  • art. 6 pkt 3, art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela,
  • rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 19 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania nauczycielom urlopów dla dalszego kształcenia się, dla celów naukowych, artystycznych, oświatowych i z innych ważnych przyczyn oraz ulg i świadczeń związanych z tym kształceniem, a także organów uprawnionych do ich udzielania. (Dz.U. 2001, Nr 1, poz. 5),
  • wyrok Sądu Najwyższego z 5 lipca 2002 r. (I PKN 301/01)

Opracowanie redakcyjne: Marta Wysocka


Zobacz także:

Zaloguj się, aby dodać komentarz

Nie masz konta? Zarejestruj się »

Zobacz także

Jak nauczyć dziecko dbania o porządek

pobierz

Jak oduczyć dziecko przeklinania

pobierz

Nowe zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów

pobierz

Reforma oświaty

pobierz

Polecane artykuły

Array ( [docId] => 30424 )
Array ( [docId] => 30424 )