Ruchy kadrowe przed rokiem szkolnym 2017/2018 – stan nieczynny i wypowiedzenie po nowemu

Zakres podmiotowy nowej regulacji wzbudza wątpliwości wśród ekspertów prawa oświatowego. Z nowych przepisów wynika, iż stosuje się ją przede wszystkim do nauczycieli gimnazjum prowadzonego przez jednostkę samorządu terytorialnego, zatrudnionych na podstawie mianowania lub umowy o pracę na czas nieokreślony, których dalsze zatrudnienie w gimnazjum w roku szkolnym 2017/2018 lub 2018/2019 nie jest możliwe ze względu na zmiany organizacyjne powodujące wygaszenie kształcenia w gimnazjum. Nadto nową regulację stosuje się również do nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których prowadzone są klasy dotychczasowego gimnazjum (do czasu wygaszenia oddziałów tych klas). Będą to szkoły:

• powstałe w wyniku przekształcenia gimnazjum,
• powstałe w wyniku przekształcenia zespołu szkół (składającego się wyłącznie z gimnazjum i jednej z następujących szkół: szkoły podstawowej, liceum ogólnokształcącego, technikum, zasadniczej szkoły zawodowej),
• do których włączone zostało gimnazjum.

Dokonując wykładni funkcjonalnej norm prawnych wywiedzionych z nowych przepisów, a także sugerując się informacjami przedstawianymi przez kuratoria oświaty (m.in. we Wrocławiu), należy przyjąć, że w gimnazjach zaplanowanych do włączenia lub przekształcenia w inną szkołę znajdą zastosowanie przepisy przejściowe, a nie art. 20 Karty Nauczyciela.

Inaczej będzie jednak w zespołach szkół, bez względu na to, czy są to zespoły podlegające procedurze przekształcenia w samodzielną szkołę (zespół składający się wyłącznie z gimnazjum i jednej z następujących szkół szkoły podstawowej, liceum ogólnokształcącego, technikum, zasadniczej szkoły zawodowej) czy też zespoły w innych konfiguracjach. Ustawodawca wskazuje bowiem, że ilekroć w przepisach art. 220 ust. 1 pkt 3 i 4, art. 222 ust. 1, 2 i 4, art. 223, art. 224 ust. 1 i 3, art. 225 ust. 7 pkt 2 oraz art. 228 ust. 2 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe jest mowa o szkole, należy przez to rozumieć przedszkole, szkołę, placówkę i ich zespoły. Wśród tych przepisów nie wymieniono jednak art. 225 ust. 1 i 12 przewidujących przeniesienie nauczycieli w stan nieczynny i wręczenie wypowiedzenia – co oznacza, że art. 225 ust. 1 i 12 dotyczy tylko samodzielnych gimnazjów.

W pierwszej kolejności dyrektor musi ustalić, czy zmiany organizacyjne związane z wygaszaniem gimnazjum uzasadniają redukcję etatów nauczycielskich i w jakim zakresie. Następnie musi, na podstawie przyjętych kryteriów doboru, wytypować nauczycieli, którzy utracą zatrudnienie. Nauczycielom tym nie można od razu wręczyć wypowiedzenia stosunku pracy, nawet w sytuacji, gdyby tego oczekiwali, licząc np. na szybkie przejście na emeryturę.

W pierwszej kolejności dyrektor gimnazjum musi poinformować takich nauczycieli na piśmie o przeniesieniu ich w w stan nieczynny, co nastąpi z początkiem kolejnego roku szkolnego. Pisemna informacja o przeniesieniu w stan nieczynny powinna zostać przekazana nauczycielowi w terminie do 15 maja.

W terminie 7 dni od otrzymania informacji o przeniesieniu w stan nieczynny nauczyciel może odmówić przeniesienia. Należy jednak mieć na względzie, iż milczenie nauczyciela należy potraktować jako zgodę na przejście w stan nieczynny. Tylko wyraźna odmowa we wspomnianym terminie uprawnia dyrektora do wręczenia nauczycielowi wypowiedzenia.

Jeśli nauczyciel w sposób wyraźny odmówi przejścia w stan nieczynny, wówczas dyrektor powinien wręczyć mu oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy za wypowiedzeniem. Przyczynę wypowiedzenia ma stanowić brak możliwości dalszego zatrudnienia wynikający ze zmian organizacyjnych powodujących wygaszanie kształcenia w gimnazjum oraz niewyrażenie zgody na przeniesienie w stan nieczynny.