Można sprzedać odziedziczone papiery wartościowe bez PIT

Spadkobierca może objąć w drodze dziedziczenia jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym ze wszelkimi uprawnieniami i obowiązkami wynikającymi z tego prawa majątkowego. Wiążą się z tym obowiązki w zakresie opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Nie rodzi natomiast obowiązków w podatku dochodowym.

Wątpliwości pojawiają się, czy w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. wydatki na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych poniesione przez spadkodawcę mogły zostać odliczone przez spadkobiercę od przychodu ze zbycia tych jednostek. Do sądów administracyjnych wciąż trafiają sprawy podatników, a w orzecznictwie spotykane są rozbieżne stanowiska w tej sprawie.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wydatki na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych poniesione przez spadkodawcę podlegają odliczeniu przez spadkobiercę od przychodu z tytułu odkupienia przez fundusz inwestycyjny tych jednostek na podstawie art. 22 ust. 1 w związku z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT.

Zdaniem sądu prawo do uwzględnienia kosztów przechodzi na spadkobierców na podstawie ogólnej i samodzielnej zasady sukcesji generalnej majątkowych praw i obowiązków spadkobierców podatnika. W momencie zbycia instrumentów finansowych wydatki na ich nabycie stanowią koszty dla podatnika. A podatnikiem tym jest za każdy razem ten, kto zbywa instrumenty finansowe – a więc również spadkobierca.

NSA odniósł się do nieobowiązującego już stanu prawnego, jednak wykładnia ta jest istotna również obecnie. Od 1 stycznia 2014 r. obowiązuje art. 22 ust. 1m ustawy o PIT, zgodnie z którym w przypadku odpłatnego zbycia instrumentów finansowych nabytych przez podatnika w drodze spadku kosztami uzyskania przychodu są wydatki poniesione przez spadkodawcę w celu objęcia lub nabycia tych instrumentów.

Organy podatkowe wywodzą niekiedy jednak, że dotyczy to jedynie kosztów poniesionych przez spadkodawcę po 1 stycznia 2014 r. Wskazanie przez NSA, że również koszty poniesione przed tą datą mogą by kosztami podatkowymi spadkobiercy, likwiduje ryzyko podatkowe tych osób, które nabyły spadek z kosztami nabycia poniesionymi przed zmianą przepisów.

Spadkobiercy, którzy otrzymali spadek z kosztami nabycia poniesionymi zarówno przed, jak i po 2014 roku, mogą koszty te uwzględnić przy odpłatnym zbyciu instrumentów finansowych. Z kolei ci, którzy zapłacili już zawyżony podatek – będą mogli skorygować zeznania podatkowe.