Podstawę prawną zawieszania działalności gospodarczej przez przedsiębiorców, stanowią przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zawieszenie działalności (oraz jej wznowienie) następuje na ich wniosek. Jest on składany właściwemu organowi ewidencyjnemu na druku CEIDG-1. Przedsiębiorcy podlegający obowiązkowemu wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) składają go właściwemu sądowi rejestrowemu.
Firmę można zawiesić nie dłużej niż na 24 miesiące
Trzeba jednak pamiętać, że tylko przedsiębiorca, który nie zatrudnia pracowników, może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej. Może to uczynić na okres od miesiąca aż do 24 miesięcy. Natomiast podatnik prowadzący działalność gospodarczą wraz ze wspólnikami w formie spółki cywilnej może ją zawiesić, jeśli wraz z nim uczynią to również pozostali wspólnicy.
Zawieszenie działalności gospodarczej nie skutkuje zasadniczo powstaniem żadnego nowego obowiązku u podatnika VAT (co więcej, zawieszenie działalności nawet na okres przekraczający 10 miesięcy nie wiąże się z koniecznością opodatkowania remanentu likwidacyjnego). W szczególności przedsiębiorcy zarejestrowani jako podatnicy VAT (czynni lub zwolnieni) nie mają obowiązku informowania o zawieszeniu działalności właściwego dla siebie naczelnika urzędu skarbowego, jak również nie są obowiązani do zaktualizowania zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R, czy też złożenia zgłoszenia VAT-Z (zgłoszenia o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu).
Bez obowiązku składania deklaracji VAT
W przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji za te okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy (art. 99 ust. 7a ustawy o podatku od towarów i usług, dalej: ustawa o VAT). Muszą jednak składać deklaracje, jeśli:
-
Nabywają wewnątrzwspólnotowo towary.
-
Importują oraz kupują towary od których zobowiązani są rozliczyć VAT.
-
Zawieszenie działalności gospodarczej nie dotyczy pełnego okresu rozliczeniowego (dotyczy to jedynie tych okresów).
-
Mają obowiązek rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu (np. przy sprzedaży środków trwałych) oraz korekty podatku naliczonego (obowiązek składania deklaracji dotyczy jedynie tych okresów).
Co ważne, zwolnienie z obowiązku składania deklaracji VAT przez podatników zawieszających działalność gospodarczą, nie oznacza zakazu składania tych deklaracji. W szczególności, pomimo zawieszenia działalności gospodarczej deklaracje VAT-7/VAT-7K/VAT-7D składać powinni ci podatnicy, którzy w tym okresie zamierzają korzystać z prawa do odliczania podatku naliczonego (w okresie zawieszenia działalności dopuszczalne, jest bowiem korzystanie z tego prawa).
Zawieszenie działalności nie wymaga spisu z natury
Fakt zawieszenia działalności gospodarczej nie wiąże się zasadniczo z obowiązkiem sporządzenia i opodatkowania tzw. remanentu likwidacyjnego. Obowiązek ten pojawia się, bowiem na skutek rozwiązania spółki cywilnej lub osobowej oraz zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez podatnika będącego osobą fizyczną (art. 14 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o VAT). W szczególności zawieszenie działalności gospodarczej (z czym z reguły wiąże się zawieszenie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu) nie jest zaprzestaniem wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu w rozumieniu VAT. Ma ono bowiem charakter trwały, zaś zawieszenie ich wykonywania – tymczasowy.
Bez remanentu do 10 miesięcy
Podatnik nie musi sporządzać i opodatkowywać remanentu likwidacyjnego także wtedy, gdy zawieszenie działalności trwa dłużej niż 10 miesięcy. Dzieje się tak mimo tego, że w przypadku niewykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez ten czas spis z natury jest konieczny.
Rafał Kuciński, ekspert podatkowy
Zobacz także:
